问题 |
答案 |
Na jakim terenie zaczęła rozwijać się cywilizacja ludzka? 开始学习
|
|
Cywilizacja ludzka zaczęła rozwijać się na terenie Bliskiego Wschodu, czyli dzisiejszej Azji Mniejszej, Syrii, Palestyny, Iraku i Iranu. Tereny te były areną wojen i konfliktów między różnymi ludami, ale w okresie pokoju odnośc była połączona więzami natury gospodarczej, religijnej, handlowej i przede wszystkim kulturalnej.
|
|
|
Jak powstala Mezopotamia? 开始学习
|
|
Mezopotamia to kraj położony między Eufratem a Tygrysem. Powstała na przełomie IV i III tysiąclecia przed Chrystusem. Osiedlili się tam wówczas Sumerowie, którzy porzucili koczowniczy tryb życia i wykorzystując system nawadniający zajęli się rolnictwem. Konieczna była organizacja pracy i obrona przed najazdami z zewnątrz. Dla tych celów tworzono grody obronne z książętami-wodzami na czele. Między grodami toczyła się nieustanna walka o hegemonię.
|
|
|
Jak powstało państwo sumero-akkadyjskie? 开始学习
|
|
Ok. połowy III tysiąclecia na tereny środkowej Mezopotamii wtargnęły od wschodu ludy pochodzenia semickiego. Od nazwy stolicy, w kótrej rezydował ich król Sargon I nazywa się ich Akkadyjczykami. Akkadyjczycy ulegli podbitym Sumerom pod względem kultury i dlatego ich państwo nazywa się sumero-akkadyjskim.
|
|
|
Kiedy królem Sumeru i Akkadu ogłosił się Ur-Nammu? 开始学习
|
|
Ur-Nammu ogłosił sie królem Sumeru i Akkadu ok. 2070r.p.n.e. po usunięciu z obszarów sumeryjskich barbarzyńców Gutów.
|
|
|
Co to jest prawo klinowe? 开始学习
|
|
Prawo klinowe to prawo państw starożytnego wschodu. Nazwa pochodzi od pisma, w którym starożytni spisywali swoje prawa. Wiele sposród tabliczek glianianych, które przetrwały do naszych czasów to dokumenty prawne.
|
|
|
Jaki jest najstarszy znany tekst legislacyjny? 开始学习
|
|
Najstarszym znanym nam tekstem legislacyjnym jest fragment kodeksu znaleziony w 1952, pochodzącego z 2060r.p.n.e. Jego autorem był król Ur-Nammu. Zachowały się jedynie obszerny prolog, w którym władca powołując się na upoważnienie ze strony bóstwa obiecuje ochronę słabszych przed silniejszymi. Tekst kodeksu był prawdopodobnie oparty na ustawodastwie Urukaginy - władcy miasta Lagasz z roku ok. 2400p.n.e.
|
|
|
Jakie znasz inne teksty legislacyjne pisane w języku sumeryjskim i akkadyjskim? 开始学习
|
|
W języku sumeryjskim został napisany kodeks z 1875r.p.n.e. Jego nautorem był władca Isinu Lipit-Isztar. Zachowane fragmenty obejmują prolog, 40 artykułów i epilog. Najstarszym tekstem legislacyjnym w języku akkadyjskim jest fragment kodeksu pochodzący z Esznuny z XIXw.p.n.e. Jego autorem był król Bilalama. Zawiera prolog i 60 artykułów.
|
|
|
Kiedy i jak powstało państwo starobabilońskie? 开始学习
|
|
Na początku II tys.p.n.e. na południe Mozopotamii najechał lud Amurytów. Zajęli oni Babilon i uczynili go stolicą swojego państwa (państwo starobabilońskie). Szóstym królem państwa był Hammurabi, którego panowanie datuje sie na lata 1728-1686 p.n.e. był on autorem słynnego kodeksu odnalezionego w 1902 r. w Suzie.
|
|
|
Omów charakterystyczne cechy Kodeksy Hammurabiego. 开始学习
|
|
KH został spisany w języku akkadyjskim. Jest najbardziej znanym i kompletnym zbiorem praw staroorientalnych. Hammurabi sam siebie określił wykonawcą roli bóstw. Jego celem nie było tworzenie nowych praw, ale uporządkowanie i poprawienie starych. Kodeks składa się z prologu, 282 paragrafów oraz epilogu. Obejmuje regulacje z zakresu prawa karnego, cywilnego, handlowego, morskiego i procesowego. W układzie kodeksu nie widac wypracowanej systematyki, regulacje z pokrewnych dziedzin prawa nie są umie
|
|
|
Co wiesz o Asyryjczykach i ich prawie? 开始学习
|
|
W połowie III tysiąclecia na północną Mezopotamię najechały plemiona semickie, które stworzyły miasto-państwo Asur, stąd nazywamy ich Asyryjczykami. Pierwotnie podlegali Sargonowi I, ale po upadku państwa sumero-akkadyjskiego w 1850r.p.n.e. zyskali niepodległość i poszerzyli tereny swojego państwa. Byli najbardziej wojowniczym ludem starożytnego Bliskiego Wschodu. Upadło dopiero w 612r.p.n.e. Pomnikiem prawa asyryjskiego jest zbiór praw pochodzący z XV lub XIV w.p.n.e. Został spisany na trzech t
|
|
|
Omów krótko historię państwa hetyckiego. 开始学习
|
|
Państwo hetyckie zostało założone w Azji Mniejszej przez ludy indoeuropejskie. Tzw. stare państwo hetyckie (1600-1450p.n.e.) przyczyniło się do upadku dynastii, z której pochodził Hammurabi. Po chwilowym upadku związanym ze wzroste państwa Mittani doszło do wielkiej świetności (1430-1200), aby później ulec "ludom morskim" zajmującym tereny Azji Mniejszej. Prawdopodobnie to ta walka zostala opisana w Iliadzie.
|
|
|
Co to jest kodeks hetycki? Omów jego cechy charakterystyczne. 开始学习
|
|
Kodeks hetycki to dwie gliniane tablice pochodzący z okresu nowego państwa hetyckiego. Jest to najstarszy znany zbiór praw ludów indoeropejskich. Autor po raz pierwszy nie wywodzi swojego prawa do stanowienia z upoważnienia od bóstw. Układ kodeksu wskazuje na pewną systematykę wg dóbr, które miały byc chronione. Przepisy nie są sformułowane w imperatywie bezwarunkowym, ale w trybie przypuszczającym (jeśli człowiek...). Kodeks hetycki był prawdopodobnie wzorowany na KH, ale pod wieloma względami
|
|
|
Jaka był wkład Egiptu w starożytne systemy prawne? 开始学习
|
|
Egipt, który powstal około IIItys. rozwijał się w nastroju rzadko zakłócanego spokoju. Rozwijał się intensywnie pod względem kulturowym, gospodarczym, handlowym i naukowym, ale jego wkład w rozwój prawa był niewielki aż do podboju przez Aleksandra Wielkiego w 332r.p.n.e., a potem przez Rzymian w 30r.p.n.e. Znana jest jedynie kodyfikacja króla Bochoriosa pochodząca z VIIIw.p.n.e.
|
|
|
Jaki do rozwoju prawa przyczynili się Hebrajczycy? 开始学习
|
|
Hebrajczycy około roku 1020p.n.e. założyli na terenie Palestyny wlasne państwo Izrael. Upadło ono w 63r.p.n.e. w wyniku najazdy Rzymian. Zreby prawa Izraela znajdują się w Starym Testamencie, w Księdze Przymierza znajdującej się w Księdze Wyjścia (powstanie Exodusu datuje się na rok 900p.n.e.). Normy mają głównie charakter etyczny i dotyczący różnych kultur, ale znajdują się tam też normy prawa laickiego, np. przepisy o zabójstwie, gwałcie, naruszeniu nietykalności cielesnej. W Księdze Przymierz
|
|
|
Które tereny były zajęte przez Grecję? 开始学习
|
|
Grecja w węższym znaczeniu to tereny południowo-wschodniego Płw. Bałkańskiego. W szerszym znaczeniu to wszystkie ziemie, na ktorych posługiwano się mową grecką, a więc Półwysep Bałkański, wyspy na Morzu Egejskim, wybrzeże Azji Mniejszej i południowa część Półwyspu Apenińskiego (Wielka Grecja).
|
|
|
Jaka była historia rozwoju starożytnej Grecji? 开始学习
|
|
Począwszy od II tysiąclecia na tereny Grecji właściwej wdzierały się plemiona Jonów, Achajów, a ok. 1200r. Dorów. Grecy grupowali się w państwach-miastach. W razie niebezpieczeństwa zewnętrznego np. ze strony Persji grupowały się wokol Aten i Sparty, ale w czasie pokoju walczyły między sobą o hegemonię. Wojny domowe wyniszczyły Grecję do tego stopnia, że w 338r.p.n.e. została podbita przez Aleksandra Wielkiego i wlączona do panstwa macedońskiego. Aleksander Wielki przez swoje podboje przeniósł g
|
|
|
Skąd czerpiemy informacje o starożytnym prawie greckim? 开始学习
|
|
Informacje o najdawniejszym prawie greckim czerpiemy ze źródeł pośrednich, głownie z Iliady i Odysei. O czasach późniejszych wiadomo z dzieł historyków i filozofów, głównie Platona i Arystotelesa, a także komedii, tragedii i mów sądowych. O wielkich reformach prawnych Drakona (624r.p.n.e) i Solona (594r.p.n.e.), a także Likurga, twórcy ustroju Sparty (IX-VIIIw.p.n.e.) również wiadomo ze źródeł pośrednich. Podobnie o prawodawcach Wielkeij Grecji - Zaleukosie, który miał wydac prawa dla greckiej k
|
|
|
Jakie znasz zachowane źródła prawnicze dotyczące star. prawa greckiego? 开始学习
|
|
Spośród zachowanych źródel prawniczych należy wymienić ustawodawstwo miasta Gortyny na Krecie z Vw.p.e. oraz z tego samego wieku ustawę Ligdanis z Halikarnasu, ustawę pogrzebową Julis z wyspy Kos, a także ustawę z Efezu dotyczącą własności na gruntach, zastawu hipotecznego oraz pożyczki.
|
|
|