Łacińskie zwroty prawnicze

5  2    119 词汇卡    lenka1
下载mp3 打印 检查自己
 
问题 język polski 答案 język polski
accidentalia negotii
开始学习
podmiotowo istotne składniki treści czynności prawnej. Cechy ustawowo wyróżnione, wg których dokonuje się kwalifikacji konkretnej czynności prawnej do ustawowo wyróżnionych typów czynności prawnej.
actio negatoria
开始学习
roszczenie negatoryjne
ad acta, a/a
开始学习
do akt
ad eventum
开始学习
forma czynności prawnej zastrzeżona dla wywołania określonych skutków prawnych
ad hoc
开始学习
"do tego", dla tej konkretnej sytuacji
ad interim
开始学习
tymczasowy, np. chargé d'affaires ad interim
ad probationem
开始学习
forma czynności prawnej zastrzeżona dla celów dowodowych
ad solemnitatem
开始学习
forma czynności prawnej zastrzeżona pod rygorem nieważności tzn. zachowanie danej formy jest konieczne, aby wywołać skutki prawne np. dla skutecznego przeniesienia własności nieruchomości potrzebna jest forma aktu notarialnego.
ad usum proprium
开始学习
do własnego użytku
amicus curiae
开始学习
dosł. "przyjaciel sądu"; bezinteresowny doradca; dawn. osoba nie związana z żadną ze stron, służąca poradą prawną sądowi w czasie rozprawy
analogia iuris
开始学习
analogia z prawa
animus manendi
开始学习
zamiar stałego pobytu
bona fides
开始学习
dobra wiara
causa
开始学习
przyczyna
casus belli
开始学习
powód, pretekst do wypowiedzenia wojny
conditio iuris
开始学习
warunek prawny
conditio sine qua non
开始学习
warunek konieczny
contra legem
开始学习
niezgodnie z prawem
corpus delicti
开始学习
dowód rzeczowy
culpa
开始学习
wina
culpa in contrahendo
开始学习
wina w kontraktowaniu. Wprowadzona i zdefiniowana w art. 72 kodeksu cywilnego.
culpa in custodiendo
开始学习
wina w nadzorze
culpa in eligendo
开始学习
wina w wyborze
damnum emergens
开始学习
rzeczywista szkoda
debellatio
开始学习
zawojowanie
de facto
开始学习
stan faktyczny, zgodnie z rzeczywistością (przeciwieństwo de iure)
de iure
开始学习
zgodnie z prawem
de lege artis
开始学习
zgodnie z regułami sztuki
de lege ferenda (też: lex ferenda)
开始学习
według postulowanego prawa (zob. de lege lata). Postulaty pod adresem ustawodawcy, dotyczące przyszłych zmian w prawie np. wprowadzenie nowego rodzaju umowy.
de lege lata (też: lex lata)
开始学习
według obowiązującego prawa, z punktu widzenia prawa w obecnym kształcie (zob. de lege ferenda)
desuetudo
开始学习
odwyknienie prawa. Jedna z reguł derogacyjnych (uchylających przepisy), zgodnie z którą niestosowanie lub nieprzestrzeganie w praktyce normy prawnej skutkuje utratą jej mocy prawnej (norma przestaje obowiązywać).
diligentia
开始学习
staranność
do ut des
开始学习
"daję, abyś dawał"
dolus directus
开始学习
zamiar bezpośredni. Chęć popełnienia przez sprawcę czynu zabronionego. Sprawca chce popełnić czyn zabroniony tzn. jest świadomy, że wypełnia znamiona czynu zabronionego albo że jego zachowanie może je wypełnić.
erga omnes
开始学习
wobec wszystkich, prawo podmiotowe bezwzględne, norma skuteczna wobec wszystkich podmiotów trzecich. Istnieje katalog np. prawo własności (przeciwieństwo: inter partes).
essentialia negotii
开始学习
przedmiotowo istotne składniki treści czynności prawnej. To te składniki czynności prawnej, które muszą być określone w jej treści np. przy umowie sprzedaży - cena i określenie rzeczy sprzedawanej.
ex aequo et bono
开始学习
ze względów słuszności i dobra
ex ante
开始学习
uprzednio, z punktu widzenia wcześniejszej sytuacji (przeciwieństwo: ex post)
exceptio
开始学习
zarzut prawny
exceptio non adimpleti contractus
开始学习
zarzut niewykonania umowy
exceptio rei venditae et traditae
开始学习
zarzut rzeczy sprzedanej i wydanej
ex delicto
开始学习
z deliktu, z czynu niedozwolonego, odpowiedzialność deliktowa
ex gratia
开始学习
z dobrej woli, np. płatność ex gratia
ex lege
开始学习
z mocy prawa
ex nunc
开始学习
od tej pory (przeciwieństwo: ex tunc)
ex post
开始学习
później, z późniejszej perspektywy (przeciwieństwo: ex ante)
ex tunc
开始学习
od początku (przeciwieństwo: ex nunc)
falsus procurator
开始学习
rzekomy pełnomocnik; osoba, która dokonuje czynności prawnych w cudzym imieniu, nie mając w ogóle umocowania albo przekraczając jego granice.
in absentia
开始学习
podczas nieobecności
in statu nascendi
开始学习
w trakcie powstawania
inter partes
开始学习
między stronami (przeciwieństwo: erga omnes)
inter vivos
开始学习
między żyjącymi (przeciwieństwo: mortis causa)
invitatio ad offerendum
开始学习
zaproszenie do zawarcia umowy
in solidum
开始学习
solidarność niewłaściwa
ipso facto
开始学习
z racji samego faktu
ipso iure
开始学习
z racji samego prawa (por. ex lege)
ius ad bellum
开始学习
prawo do prowadzenia wojny
ius albinagii
开始学习
prawo władcy do objęcia spadku po zmarłym cudzoziemcu
ius cogens
开始学习
norma prawna bezwzględnie wiążąca tzn. taka, której mocy nie może uchylić wola stron np. wynagrodzenie za pracę zgodnie z Kodeksem pracy nie może być niższe niż przewidziane w ustawie
ius dispositivum
开始学习
norma prawna względnie wiążąca tzn. taka norma, która będzie obowiązywać, jeżeli strony nie postanowią inaczej.
ius gentium
开始学习
prawo narodów
ius in bello
开始学习
prawo wojenne, prawo konfliktów zbrojnych
ius legationis
开始学习
prawo legacji
ius sanguinis
开始学习
prawo krwi (jeden z dwóch sposobów wyznaczania obywatelstwa z mocy prawa). Dziecko nabywa obywatelstwo tego państwa, którego obywatelem jest przynajmniej jedno z rodziców.
ius soli
开始学习
prawo ziemi (jeden z dwóch sposobów wyznaczania obywatelstwa z mocy prawa). Dziecko otrzymuje obywatelstwo tego państwa, w którym się urodziło.
ius tractatuum
开始学习
prawo zawierania umów międzynarodowych
lege artis
开始学习
zgodnie z regułami sztuki
lex ferenda
开始学习
zob. de lege ferenda
lex generalis
开始学习
prawo / norma ogólna (przeciwieństwo: lex specialis)
lex imperfecta
开始学习
prawo niedoskonałe; takie prawo, które jest pozbawione sankcji np. obowiązek rodziców należytego przygotowania dziecka do pracy dla dobra społeczeństwa (art. 96 k.r.o.)
lex lata
开始学习
zob. de lege lata
lex minus quam perfecta
开始学习
prawo mniej niż doskonałe
lex perfecta
开始学习
dosłownie: prawo doskonałe. Norma prawna opatrzona sankcją nieważności. W przypadku niezachowania określonego nakazu czynność prawna jest nieważna (np. niezachowanie odpowiedniej formy przy sporządzaniu testamentu).
lex plus quam perfecta
开始学习
prawo więcej niż doskonałe
lex posterior
开始学习
prawo / norma późniejsza (przeciwieństwo: lex priori)
lex priori
开始学习
prawo / norma wcześniejsza (przeciwieństwo: lex posterior)
lex retro non agit
开始学习
prawo nie działa wstecz
lex specialis
开始学习
prawo / norma szczególna (przeciwieństwo: lex generalis)
lucrum cessans
开始学习
spodziewane korzyści (korzyści, których spodziewał się podmiot prawa, ale których nie osiągnął)
modus operandi
开始学习
sposób działania
mortis causa
开始学习
na wypadek śmierci (przeciwieństwo: inter vivos); czynność prawna na wypadek śmierci
mutatis mutandis
开始学习
z uwzględnieniem koniecznych zmian, "przy zmianie tych rzeczy, które powinny być zmienione"
mos maiorum
开始学习
prawo przodków
nasciturus
开始学习
dziecko poczęte, ale jeszcze nienarodzone
naturalia negotii
开始学习
przedmiotowo nieistotne składniki treści czynności prawnej. Określenie tych składników w treści czynności prawnej jest dopuszczalne, ale niekonieczne.
negligentia
开始学习
niedbalstwo
non liquet
开始学习
brak norm prawnych potrzebnych do rozstrzygnięcia sytuacji, przypadek luki prawnej
onus probandi
开始学习
ciężar dowodowy
opinio iuris (sive necessitatis)
开始学习
subiektywny element zwyczaju międzynarodowego; przekonanie, że norma ma charakter prawnie wiążący
pactum in favorem tertii
开始学习
umowa na rzecz osoby trzeciej
pactum in detrimentum tertii
开始学习
umowa na niekorzyść osoby trzeciej
persona non grata
开始学习
osoba niemile widziana, niepożądana
possessio
开始学习
posiadanie
preasumptio iuris tantum
开始学习
domniemanie prawne wzruszalne
preasumptio iuris ac de iure
开始学习
domniemanie prawne niewzruszalne
pro publico bono
开始学习
dla dobra publicznego, dla dobra ogółu
per procura
开始学习
przez pełnomocnika, osobę uprawnioną
ratio decidendi
开始学习
powód, uzasadnienie dla decyzji lub orzeczenia
ratio legis
开始学习
ratio ustawy; powód, przyczyna wydania określonej ustawy lub normy prawnej
rebus sic stantibus
开始学习
zasadnicza zmiana okoliczności mogąca powodować zmianę warunków umowy, a nawet jej wygaśnięcie. Początkowo klauzula prawa międzynarodowego, obecnie wprowadzona również do prawodawstw krajowych.
reformatio in peius
开始学习
zmiana na gorsze. Często zabroniona - np. w wyniku apelacji złożonej przez skazanego w procesie karnym jego sytuacja nie może się pogorszyć (nie może dostać surowszej kary).
rei vindicatio
开始学习
jedno z roszczeń petytoryjnych, przysługujące właścicielowi rzeczy i służące mu do ochrony prawa własności. Skuteczne erga omnes.
res iudicata
开始学习
rzecz osądzona
res nullius
开始学习
rzecz niczyja
restitutio in integrum
开始学习
przywrócenie stanu poprzedniego
sui generis
开始学习
oryginalny, własnego rodzaju, unikalny
terra nullius
开始学习
ziemia niczyja
ultima ratio
开始学习
ostatni, ostateczny sposób. zasada mówiąca, że po dane 'narzędzie' można sięgnąć w ostateczności np. strajk można ogłosić dopiero po przeprowadzeniu rokowań i mediacji.
ultra vires
开始学习
poza kompetencją, bez upoważnienia
vacatio legis
开始学习
okres spoczynku ustawy. Czas pomiędzy przyjęciem ustawy, a jej wejściem w życie, który ma umożliwić obywatelom zapoznanie się z nią przed rozpoczęciem jej stosowania. W Polsce okres ten, co do zasady, wynosi 14 dni.
veto
开始学习
weto
vindicatio
开始学习
windykacja
vis maior
开始学习
siła wyższa
vis legis
开始学习
siła prawa
dolus directus praemeditatus
开始学习
zamiar bezpośredni przemyślany - gdy dany czyn został popełniony z premedytacją, nie 'na gorąco' np. zaplanowane zabójstwo
dolus directus repentinus
开始学习
zamiar bezpośredni nagły
dolus eventualis
开始学习
zamiar ewentualny; gdy sprawca możliwość popełnienia czynu zabronionego przewiduje i na to się godzi (art. 9 paragraf 1 kk)
rodzaje dolus directus
开始学习
dolus directus repentinus (nagły), dolus direcuts praemeditatus
clara non sunt interpretanda
开始学习
zasada mówiąca, że jasne przepisy nie podlegają interpretacji. Interpretuje się wtedy, gdy zachodzą wątpliwości

De lege lata! Łacina prawnicza na Fiszkotece

Jako że Prawo Rzymskie dało początek europejskiej kulturze prawnej, łacińskie zwroty prawne są również wykwintnymi sentencjami literatury rzymskiej, jak również zwierciadłem wielu zjawisk politycznych. Zwrot łaciński ‘de lege lata’ oznacza przecież nie tylko ustawę już uchwaloną, ale i - ogólniej - zasady obowiązującego tu i teraz prawa. Aby rozumieć prawo europejskie, trzeba znać zwroty prawnicze i w tym celu fiszki przedstawiają szereg wyrażeń z łaciny klasycznej i rzymskiej literatury Złotego Wieku. Równocześnie są one znakomitym wprowadzeniem do fundamentalnych reguł współczesnego prawoznawstwa. By zrozumieć, że w prawie cywilnym chociażby obowiązuje często zasada analogii, trzeba najpierw znać zwrot ‘analogia iuris’. Fiszki powstały po to, żeby ta wiedza była jak najprostsza, najłatwiejsza do zapamiętania i - po prostu - od początku zachwycała swoimi kulturotwórczymi zasobami.

Łacina dla studentów prawa - ważny lektorat

Lektorat klasycznego języka łacińskiego dla prawników to udręka studentów pierwszego roku prawa, którzy obciążeni trudną edukacją przedmiotów prawniczych, muszą jeszcze nabyć tej umiejętności lingwistycznej, nie tylko po to, by zdobyć ogładę humanistyczną, ale i dlatego, aby radzić sobie z fachową terminologią prawną, wywodzącą się z Prawa Rzymskiego, które spisane było przecież po łacinie! Twórcy fiszek zawierających łacińskie zwroty prawne doskonale wiedzieli, że fiszki muszą pomóc skutecznie i szybko, bo czas edukacyjny studenta prawa kurczy się niemiłosiernie od pierwszego dnia studiowania aż do upragnionego momentu uzyskania tytułu magistra prawa. Fiszki to doskonała pomoc edukacyjna i koło ratunkowe przed egzaminem z łaciny!

Wypróbuj ’prawo - łacina’ i wiele innych kursów za darmo!

Założenia Fiszkoteki są takie, że lekcje tworzone przez użytkowników pozostają darmowe. Dodatkowym atutem takiego postanowienia jest fakt, że większość z tych lekcji porusza bardzo wiele ciekawych i potrzebnych tematów, na które szczególnie warto zwrócić uwagę. Na naszej stronie znajdziesz zarówno lekcje chemii, matematyki, jak i polskiego, czy właśnie łaciny. Dowiesz się też wielu rzeczy na temat prawa, więc jeżeli właśnie poszukujesz skutecznego sposobu do nauki np. Kodeksu Cywilnego, to mamy coś specjalnie dla Ciebie. Kurs Kodeks Cywilny już czeka! Możesz też skorzystać z wielu innych, interesujących kursów, jak np: prawo i sądy w Polsce, a jeśli chcesz kontynuować naukę języka łacińskiego, to sprawdź tę lekcję:Łacina dla początkujących.

您必须登录才能发表评论。