Układ nerwowy i hormonalny, zmysły

0 117 词汇卡 lenka1

开始学习

问题		答案
receptory 开始学习		to komórki i grupy komórek czuciowych (zmysłowych), a także nagie zakończenia aferentnych włókien nerwowych, zdolne do odbierania bodżców płynących ze środowiska zewnętrznego lub wewnętrznego.
rodzaje receptorów 开始学习		mechanoreceptory, fotoreceptory, termoreceptory, chemoreceptory, nocyreceptory
rodzaje receptorów ze względu na pochodzenie bodżca 开始学习		eksteroreceptory, telereceptory, kontaktoreceptory, interoreceptory, proprioreceptory, wisceroreceptory, angireceptory
mechanoreceptory 开始学习		wrażliwe na odkształcenia tkanek, receptory dotyku, ucisku, rozciągania czy wibracji.
fotoreceptory 开始学习		wrażliwe na fotony światła widzialnego; pręciki i czopki
termoreceptory 开始学习		wrażliwe na energię cieplną, receptory zimna (kolby końcowe Krausego), receptory ciepła (ciała zmysłowe Ruffiniego)
chemoreceptory 开始学习		wrażliwe na substancje chemiczne w powietrzu, wodzie i płynach ciała. (Receptory smaku i węchu)
nocyreceptory 开始学习		reagują niespecyficznie na silne bodżce uszkadzające tkanki (np. mechaniczne temperatura powyżej 45 stopni)
eksteroreceptory 开始学习		odbierają bodżce ze środowiska zewnętrznego
interoreceptory 开始学习		odbierają bodżce ze środowiska wewnętrznego
telereceptory 开始学习		odbierają bodżce ze żródeł odległych np. narządy wzroku, słuchu, węchu
proprioreceptory 开始学习		informują o napięciu mięśni, ścięgien i torebek stawowych.
kontaktoreceptory 开始学习		odbierają bodżce działające bezpośrednio, np. ciałka dotykowe, receptory ucisku czy smaku.
wisceroreceptory 开始学习		informują o stanie narządów wewnętrznych np. jelit, płuc
angioreceptory 开始学习		informują o stanie środowiska w naczyniach.
narządy zmysłu 开始学习		receptory i towarzyszące im komórki pomocnicze stanowiące aparat pomocniczy, ułatwiający percepcję bodżca. Wyróżnia się zmysł wzroku, słuchu, smaku, węchu i równowagi.
tkanki budujące oko 开始学习		rogówka, twardówka, naczyniówka, siatkówka, plamka żółta, plamka ślepa, tęczówka, komora przednia oka, soczewka, ciałko rzęskowe, ciało szkliste, nerw wzrokowy.
akomodacja oka 开始学习		nastawność, widzenie bliska i daleka.
adaptacja 开始学习		wrażliwość oka na światło np. w ciemności wzrasta.
rodopsyna 开始学习		purpura wzrokowa, znajduje się w zewnętrznych częściach komórek wrażliwych na światło.
trans -RETINEN 开始学习		wywołuje impuls elektryczny w błonie komórkowej receptora, który przesyłany jest nerwem wzrokowym do ośrodków wzroku w kresomózgowiu.
pręciki 开始学习		komórki światłoczułe które ulegaja pobudzeniu już przy niewielkiej ilość światła, dlatego umożliwiają widzenie o zmierzchu, są niezdolne do rozróżniania kolorów.
czopki 开始学习		komórki umożliwiające widzenie ostre i barwne, ale tylko w ostrym świetle.
krótkowzroczność 开始学习		zbyt długa gałka oczna lub zbyt wypukła soczewka, nadmierne załamywanie światła w oku - złe widzenie odległych przedmiotów.
dalekowzroczność 开始学习		zbyt krótka gałka oczna lub zbyt płaska soczewka - złe widzenie przedmiotów bliskich.
dalekowzroczność starcza 开始学习		mało elestyczna soczewka - złe widzenie przedmiotów bliskich.
astygmatyzm 开始学习		niezborność oka, nierównomierna krzywizna soczewki lub rogówki oka - niewyrażnie widzenie i zniekształcone obrazy
kurza ślepota 开始学习		niedobór witaminy A, może towarzyszyć żółtaczce, krótkowzroczności - utrudnia przystosowanie się do widzenia o zmierzchu.
daltonizm 开始学习		wada dziedziczna, objawia się ślepotą na barwy, najczęściej czerwoną i zieloną.
zez 开始学习		niesynchroniczna praca mięsni oka, zakłóca widzenie obuoczne.
zaćma 开始学习		katarakta, zmętnienie soczewki na skutek starzenia się lub cukrzycy, urazów mechanicznych, działania promieni rentgenowskich. Obraz staje się nieostry, widzenie jak przez mgłę.
jaskra 开始学习		wzrost ciśnienia wewnątrzocznego, zaburzenia krążenia krwi w oku, co prowadzi do uszkodzenia siatkówki oraz nerwu wzrokowego - okresowe zamazywanie się obrazu, kolorowe pierścienie wokół żródeł światła, bóle głowy, zawężenie pola widzenia; prowadzi do ślepoty.
ucho zewnętrzne człowieka 开始学习		małżowina uszna, przewód słuchowy zewnętrzny, błona bębenkowa.
ucho środkowe człowieka 开始学习		jama ucha środkowego, kosteczki słuchowe: młoteczek, kowadełko i strzemiączko, trąbka słuchowa.
ucho wewnętrzne 开始学习		błona okienka owalnego, kanały półkoliste zakończone bańkami, przedsionek, ślimak, nerw rónoważno-słuchowy.
neuron 开始学习		podstawowa jednostka budująca tkankę nerwową.
pompa sodowo-potasowa 开始学习		system białek, który dzięki energii z ATP przenosi jony sodu i potasu przez błonę przywracając polarność błony.
potencjał spoczynkowy 开始学习		wyściowy stan błony neuronu, błona jest polarna (ładunki dodatnie i ujemne po dwóch stronach błony)
bodziec progowy 开始学习		podziec o odpowiedniej energii wywołujący wyładowanie - depolaryzację błony.
potencjał czynnościowy 开始学习		różnica potencjału elektrycznego po obu stronach błony zmienia się wówczas z -70mV + 40mV.
fala depolaryzacyjna 开始学习		lokalna depolaryzacja przemiszczająca się wzdłuż błony - efekt domina.
refrakcja bezwzględna 开始学习		niezdolność do przyjęcia kolejnego bodżca bez względu na jego siłę.
refrakcja względna 开始学习		faza po częściowym przywróceniu przez pompę sodowo-potasowej stanu polaryzacji, neuron jest w stanie przyjąć jedynie dostatecznie silny bodziec.
synapsa 开始学习		połączenie neuronów miedzy sobą, neuronów z innymi narządami.
rodzaje synaps 开始学习		chemiczne, elektryczne, nerwowo-nerwowe, nerwowo-gruczołowe, nerwowo-mięśniowe.
części układu nerwowego człowieka 开始学习		centralny układ nerwowy (mózg i rdzeń kręgowy), obwodowy układ nerwowy.
części układu obwodowego 开始学习		somatyczny, autonomiczny (współczulny i przywspółczulny)
twardówka 开始学习		opona mózgowa twarda, najbardziej zewnętrzna błona.
pajęczynówka 开始学习		opna mózgowa, środkowa od której odchodzą włókna łącznotkankowe do pozostałych opon.
naczyniówka 开始学习		opona mózgowa miękka, wewnętrzna unaczyniona błona, pełni funkcje odżywcze.
części mózgu 开始学习		kresomózgowie, mędzymózgowie, śródmózgowie, móżdżek, tyłomózgowie,
płaty kresomózgowia 开始学习		czołowy, ciemieniowy, skroniowy, potyliczny.
praksje 开始学习		pola mózgowe odpowiedzialne na kierowanie konkretnymi czynnościami zamierzonymi.
gnozje 开始学习		pola mózgowe odpowiedzialne za rozpoznawanie i ocenę przedmiotów i zjawisk.
łuk odruchowy 开始学习		podstawowa jednostka czynnościowa układu nerwowego, stanowiąca drogę impulsu nerwowego od receptora do efektora.
łuk monosynaptyczny 开始学习		monosynaptyczny, dwuneuronowy - występuje tylko neuron czuciowy i ruchowy - odruch kolanowy.
łuk bisynaptyczny 开始学习		trójneuronowy- występują trzy neurony (dwie synapsy) - czuciowy, kojarzeniowy i ruchowy.
łuk polisynaptyczny 开始学习		wieloneuronowy - obok neuronu czuciowego i ruchowego uczestniczy w odruchu wiele neuronów pośredniczących (odruchy rdzeniowe i mózgowe, np. wydzielanie śliny na widok cytryny)
odruchy bezwarunkowe 开始学习		wrodzone, to odruchy stereotypowe, automatyczne, niewygasające, stanowią genetycznie uwarunkowana reakcję obronną organizmu na dany bodziec (np. odruch wykrztuśny)
odruchy warunkowe 开始学习		nabyte, jest to odruch wyuczony, powstały w wyniku treningu i mający tendencję do wygasania przy braku wzmacniania.
pierwszy układ sygnalizacyjny 开始学习		zdolność reagowania na przedmioty i zjawiska namacalne mające miejsce w czasie rzeczywistym. Zdolność tę wykazują zwierzęta jak i ludzie. Przykładem jest schronienie się przed deszczem.
drugi układ sygnalizacyjny 开始学习		zdolność reagowania na zaistnienie sygnałów abstrakcyjnych stanowiące jedynie symbole przedmiotów i zjawisk. Zdolność tę wykazują tylko ludzie. Przykładem jest czytanie i rozumienie pismna.
stres 开始学习		reakcja mobilizacji organizmu na zaistnienie niekorzystnych czynników dla organizmu (stresorów). Przejawia się on w fazach: mobilizacji, fazie krytycznej, fazie destrukcji.
sen 开始学习		odwracalny stan nieświadmości o zmiennej aktywności kory mózgowej. Za jego rytmikę odpowiada podwzgórze.
hormony 开始学习		cząsteczki organiczne, które w organizmie regulują i koordynują czynności narządów i tkanek, przyczyniając się do utrzymania homeostazy w całym organizmie.
gruczoł dokrewny 开始学习		gruczoł zbudowany z komórek wydzielniczych, nie posiada przewodów wyprowadzających, produkuje hormony - np. tarczyca.
gruczoł mieszany 开始学习		zbudowany z tkanki wydzielniczej, posiada przewody wyprowadzające. Oprócz hormonów produkują enzymy trawienne np. trzustka.
podział hormonów 开始学习		gruczołowe, tkankowe, neurohormony, mediatory lokalne.
hormony pod względem budowy 开始学习		pochodne aminokwasów, peptydowe, glikoproteinowe, sterydowe,
hormony podwzgórza 开始学习		wazopresyna, oksytocyna, hormony uwalniające dla hormonów tropowych)
hormony przysadki mózgowej 开始学习		somatotropina, hormony tropowe (tyreotropina, adrenokortykotropina, folikulotropina) hormon luteinizujący, prolaktyna.
hormony szyszynki 开始学习		melatonina.
hormony tarczycy 开始学习		tyroksyna, trijodotyronina, kalcytonina.
hormony przytarczyc 开始学习		parathormon
hormony grasicy 开始学习		tymozyna, tymulina
hormony trzustki 开始学习		glukagon, insulina.
hormony nadnerczy 开始学习		glukokortykoidy, mineralokortykoidy, adrenalina.
hormony jąder 开始学习		testosteron.
hormony jajników 开始学习		androgeny przekształcone w estradiol, estradiol, progesteron, różne peptydy parakrynowe.
hormony łożyska 开始学习		estrogeny, progesteron, gonadotropina kosmówkowa, somatotropina kosmówkowa, relaksyna.
somatotropina 开始学习		hormon wzrostu, pobudzenie wzrostu u dzieci i młodzieży, wzmaganie rozkładu tłuszczy, stymulowanie wątroby aby produkowała czynniki insulinopodobne.
teyrotropina 开始学习		pobudza do działania tarczycę.
adrenokortykotropina 开始学习		pobudza działanie nadnerczy
folikulotropina 开始学习		pobudza działanie gonad
hormon luteinizujący 开始学习		pobudza produkcję hormonów płciowych
prolaktyna 开始学习		pobudza produkcję mleka po porodzie, hamuje owulację po porodzie i podczas karmienia.
melatonina 开始学习		reguluje dobową aktywność (rytm snu) oraz sezonową aktywność, reguluje sezonowymi rytmami biologicznymi.
tyroksyna 开始学习		wzrost tempa metabolizmu.
kalcytonina 开始学习		reguluje gospodarką wapniową (obniża poziom kationów wapniowych - odkładanie go w kościach)
parathormon 开始学习		reguluje gospodarką wapniową (podwyższa stężenie kationów wapnia w krwi - wycofuje wapń z kości, wpływa na wzrost wchłaniania wapnia z jelita)
tymozyna, tymulina 开始学习		wpływają na wzrost poziomu odporności organizmu.
glukagon 开始学习		podwyższenie poziomu cukru we krwi - rozkład glikogenu w wątrobie.
insulina 开始学习		obniżenie poziomu cukru we krwi - synteza glikogenu z glukozy w wątrobie.
glukokortykoidy 开始学习		regulacja metabolizmu związków organicznych, hamowanie czynności układu odpornościowego.
mienralokortykoidy 开始学习		regulowanie gospodarki sodem oraz oraz gospodarki wodnej.
adrenalina 开始学习		podwyższenie ciśnienia krwi, tempa metabolizmu, stężenia cukru we krwi, hormon stresu.
testosteron 开始学习		silne działanie anaboliczne, synteza białek i masy kości, mięśni, wzmożenie erytropoezy, rozwój narządów rozrodczych, popęd płciowy, regulacja czynności komórek najądrza, wpływ na proces dojrzewania i ruchliwość plemników.
androgeny 开始学习		regulacja cyklu owulacyjnego, rozwój II-rzędowych cech płciowych, popęd płciowy, intensywne wydzielanie progesteronu podczas ciąży.
fitohormony 开始学习		związki chemiczne o charakterze regulatorów wzrostu i rozwoju (aktywatory - auksyny, cytokininy, gibereliny; inhibitory - etylen, kwas abscysynowy)
auksyny 开始学习		powstają w merystemach wierzchołkowych pędu i młodych liściach, stymulują wzrost wydłużeniowy komórek i podziały komórkowe, tworzenie korzeni, rozwój owoców partenokarpicznych.
cytkininy 开始学习		powstają w korzeniu, stymulują podziały komórkowe, pobudzają wzrost objętościowy komórek, indukują wzrost i różnicowanie się pędów bocznych, pobudzają kiełkowanie nasion, pomagają przy organogenezie, opóżniają starzenie się tkanek.
gibereliny 开始学习		największe ich stężenie występuje w rozwijających się nasionach, owocach oraz rosnących wierzchołkach pędu i korzenia, stymulują wzrost międzywężli, stymulują kwitnienie, przerywają stan głębokiego spoczynku.
etylen 开始学习		hormon gazowy, przyspiesza procesy dojrzewania, przyspiesza starzenie się komórek, stymuluje tworzenie się tkanki odcinającej liście, przyspiesza dojrzewanie owoców.
fototropizm 开始学习		reakcja ruchowa na światło, ruch wzrostowy korzenia i łodygi.
geotropizm 开始学习		reakcja ruchowa na siły grawitacji, jest to reakcja wzrostowa.
chemotropizm 开始学习		reakcja ruchowa wywołana przez substancje chemiczne. Może być dodatni lub ujemny. Ruchy te mają charakter wzrosotwy.
tigmotropizm 开始学习		reakcja wzrosotowa wywołana bodżcami mechanicznymi np. dotykiem. Szczególnie wrażliwe są wąsy czepne.
termotropizm 开始学习		zranione części roślin mogą reagować zahamowanie wzrostu po stronie zranionej, a potem wzrostem tkanki przyrannej (traumatotropizm).
sejsmonastia 开始学习		reakcja ruchowa na bodżce mechaniczne, są wywołane nagłą zmianą turgoru komórek lub zmianami ich objętości. Przykład reakcja mimozy na dotyk.
chemonastia 开始学习		reakcja ruchowa wywołana bodżcami chemicznymi. Należą tutaj ruchy aparatów szparkowych wywołane zmianami stężenia dwutlenku węgla i tlenu. Obserwowana jest także u roślin owadożernych.
fotonastia 开始学习		ruchy liści, kwiatów i aparatów szparkowych wywołane zmianą intensywności oświetlenia np. otwieranie kwiatów rano i zamykanie ich wieczorem.
termonastia 开始学习		ruchy wywołane zmianami temperatur - otwieranie i zamykanie kwiatów pod wpływem temperatury.
fototaksja 开始学习		ruch komórek, organizmów nieukorzenionych, np. ruch chloroplastów w komórkach w kierunku światła.
chemotaksja 开始学习		termin ten może dotyczyć komórek rozrodczych, które dzięki substancjom czynnym chemotaktycznie odnajdują partnerów.
ruchy nutacyjne 开始学习		ruchy szukające, są to ruchy kołowe lub wahadłowe wykonywane przez młode pędy i liście.
nyktonastie 开始学习		ruchy senne. Są to cylkiczne ruchy, zwykle dobowe ruchy autonomiczne, mniej lub bardziej uzależnione od czynników zewnętrznych takich jak światło lub temperatura. Ruchy te wywołane zmianami turgoru są odwracalne.
ruchy kohezyjne 开始学习		wywołane są siłami kohezyjnymi wody. Ruch może być powodowany odwadnianiem komórek. Otwierają zarodnie mchów i innych roślin zarodnikowych, a także worki pyłkowe roślin nasiennych.