prawo łacina

 0    345 词汇卡    kwisniewski1991
下载mp3 打印 检查自己
 
问题 答案
1. Corpus iuris civilis
开始学习
teksty prawa rzymskiego
2. Ars iudicii oratoria
开始学习
antyczne korzenie retoryki
3. Fas
开始学习
prawo boskie, też ‘właściwe postępowanie’; historycznie oznaczało wszelkie reguły, które łączono z funkcjonowaniem dawnej religii rzymskiej, w późniejszym okresie (od VI w p.n.e. oznaczało prawo sakralne)
4. Ius
开始学习
prawo świeckie, od VI w p.n.e. oznaczenie prawa świeckiego.
5. Lex
开始学习
ustwa, prawo pozytywne, prawo ustawowe; najwęższe znaczenie pojęcia prawa, pierwszym znaczeniem tego słowa była ustawa, prawo świeckie przyjęte w formie ustawy.
6. Comitia
开始学习
zgromadzenie ludowe
7. Contra ius fasque
开始学习
przeciw prawu boskiemu i ludzkiemu
8. Fas est
开始学习
jest rzeczą godziwą
9. Per fas et nefas
开始学习
wszelkimi środkami godziwymi i niegodziwymi
10. Ius est ars boni et aequi
开始学习
Prawo jest sztuką tego, co dobre i słuszne
11. Ius recipsit aequitatem
开始学习
prawo ma na względzie sprawiedliwość
12. Ius et fraus nonquam cohabitant
开始学习
Prawo i działanie podstępne nigdy nie współistnieją
13. Male iure nostro uti non debemus
开始学习
Nie powinniśmy źle korzystać z naszego prawa
14. Summum ius summa iniura
开始学习
szczyt prawa to szczyt bezprawia
15. Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi
开始学习
sprawiedliwość jest stałą i niezmienną wolą przyznania każdemu należnego mu prawa
16. Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribuere
开始学习
Nakazy prawa są następujące: żyć uczciwie, drugiemu nie szkodzić, każdemu oddać co mu się należy
17. Non omne quod licet honestum est
开始学习
Nie wszystko, co dozwolone, jest uczciwe
18. Ecclesia vivit lege Romana
开始学习
kościół żyje według prawa rzymskiego
19. Ius naturale
开始学习
prawo naturalne, reguły odpowiadające rozumowi
20. Ius gentium
开始学习
prawo rodów, reguły prawne, które porządkują relacje między suwerennymi państwami, prawo międzynarodowe, prawo rodów
21. Ius civile
开始学习
prawo obywatelskie, stworzone przez obywateli dla obywateli
22. ius commune
开始学习
prawo powszechne, reguluje wspólne dla różnych krajów europejskich
23. Ius sanguinis
开始学习
właściwe jest prawo kraju pochodzenia, prawo krwi
24. Ius soli
开始学习
właściwym porządkiem prawnym jest porządek kraju, w którym się znajdujemy, prawo ziemi
25. Ius publicum
开始学习
prawo publiczne
26. Ius privatum
开始学习
prawo prywatne
27. Publicum ius est quod ad statum rei romanae spectat, privatum quod ad singulorum utilitatem
开始学习
Prawem publicznym jest to, które dotyczy spraw państwa rzymskiego, prywatnym zaś to, które ma na względzie korzyść jednostek
28. Lex duodecim tabularum
开始学习
ustawa dwunastu tablic
29. Fons publici privatique juris
开始学习
źródło całego prawa publicznego i prywatnego
30. Ius publicum privatorum pactis mutari non potest
开始学习
Prawo publiczne nie może być zmieniane umowami osób prywatnych
31. Privatorum conventio iuri publico non derogat
开始学习
umowa prywatna nie uchyla prawa publicznego
32. Ius cogens
开始学习
uprawnienia o charakterze bezwzględnym (czynność prywatna go nie zmienia i nie uchyla)
33. Ius dispositivum
开始学习
uprawnienia o charakterze fakultatywnym/względnym (prywatna czynność może go zmienić i uchylić)
34. Ignorantia iuris nocet
开始学习
nieznajomość prawa szkodzi
35. Ignorantia juris non excusat
开始学习
nieznajomość prawa nie jest usprawiedliwieniem
36. Ignorantia legis neminem excusat
开始学习
nieznajomość prawa nie jest usprawiedliwieniem
37. Error iuris semper nocet?
开始学习
naruszenie prawa zawsze szkodzi?
38. Ius civile vigilantibus scriptum est
开始学习
Prawo cywilne jest tworzone dla osób starannych
39. Nec stultis solere succurri
开始学习
Nie należy przyzwyczajać głupich, że będzie im się zawsze przychodziło z pomocą
40. Iura vigilantibus, non dormientibus prosunt
开始学习
prawa służą osobom starannym, a nie drzemiącym
41. Ius in personam
开始学习
prawo względem osoby (służy nazwaniu sytuacji, w której określone uprawnienie, w chwili kiedy już powstaje, jest skuteczne tylko przeciwko jednej, ściśle określonej osobie)
42. Ius in rem
开始学习
prawo względem rzeczy (służy nazwaniu sytuacji, w której określone uprawnienie, w chwili kiedy już powstaje, przysługuje przeciwko nieokreślonemu kręgowi przedmiotów)
43. Ius generale
开始学习
uprawnienia o charakterze ogólnym
44. Ius speciale
开始学习
uprawnienia o charakterze szczególnym
45. Ius apellationis
开始学习
uprawnienia do wniesienia apelacji
46. Ius avocandi
开始学习
prawo odwołania się
47. Ius provocationis
开始学习
możliwość wniesienia zaskarżenia od wyroku karnego
48. Ius cavendi
开始学习
uprawnienia do strzeżenia/chronienia, uprawnienia do podjęcia działań w celu ochrony obywateli i interesów państwa
49. Ius coercendi
开始学习
uprawnienia do karcenia, państwo jest uprawnione do wymierzania kar
50. Ius gladii
开始学习
uprawnienie do użycia siły zbrojnej (prawo miecza)
51. Ius disponendi
开始学习
uprawnienia do rozporządzania
52. Ius possidendi
开始学习
uprawnienia do posiadania/do faktycznego władania/korzystania z rzeczy
53. Ius fruendi
开始学习
uprawnienia do czerpania korzyści
54. Ius acquisitum = Ius quaesitum
开始学习
uprawnienia do nabycia czegoś
55. Dominus/ proprietarius
开始学习
właściciel
56. Ius utendi et fruendi
开始学习
prawo do korzystania i pobierania korzyści z obiektu do którego mamy uprawnienia
57. iura quasita
开始学习
prawa nabyte
58. iura cognata
开始学习
prawa przyrodzone
59. Lex posterior derogat priori
开始学习
ustawa późniejsza uchyla ustawę wcześniejszą
60. Lex posterior generalis non derogat legi priori speciali
开始学习
ogólna ustawa późniejsza nie uchyla wcześniejszej ustawy szczegółowej
61. Lex specialis derogat legi generali
开始学习
ustawa szczególna uchyla ustawę ogólną
62. Lex superior derogat legi inferiori
开始学习
ustawa wyższa uchyla ustawę niższą
63. Lex retro non agit
开始学习
ustawa patrzy w przyszłość, a nie w przeszłość, prawo nie działa wstecz = lex prospicit, non respicit
64. Cum lex in praeteritum quid indulget, in futurum vetat
开始学习
jeśli ustawa pobłaża czemuś co zdarzyło się w przeszłości, tego na przyszłość zakazuje
65. Civilista sine canonista parum valet, canonista sine civilista nihil
开始学习
cywilista bez kanonisty znaczy niewiele, kanonista bez cywilisty nic nie znaczy
66. Natura legis est disponere de futuro, no de praeterito
开始学习
naturą ustaw jest ustalanie odnośnie przyszłości, a nie przeszłości
67. Non omni consisteret peccatum, si interdictio non fuisset
开始学习
nie ma grzechu tam, gdzie nie było zakazu
68. Cessante ratione legis cessat ipsa lex
开始学习
Gdy ustaje przyczyna obowiązywania ustawy, traci moc sama ustawa
69. Lex iniusta non est lex
开始学习
ustawa niesłuszna nie jest ustawą
70. Inter arma silent leges
开始学习
wśród szczęku oręża milczą prawa
71. Nullum crimen sine lege
开始学习
nie ma przestępstwa bez ustawy
72. Nulla poena sine lege
开始学习
nie ma kary bez ustawy (formalna definicja przestępstwa)
73. Nullum crimen sine poena
开始学习
nie ma przestępstwa bez kary (publiczny charakter przestępstwa)
74. Benignius leges interpretandae sunt, quo voluntas earum conservetur
开始学习
ustawy są właściwiej interpretowane, gdy zachowuje się ich ducha
75. Scire leges non hoc est verba larum tenere, sed vim ac potestatem
开始学习
Znać prawa to nie znaczy trzymać się słów ustawy, ale jej treści i mocy działania
76. In legibus magis simplicitas quam difficultas placet
开始学习
W prawie podoba się bardziej prostota niż zawiłość
77. Consuetudo est optima legum interpres
开始学习
Zwyczaj jest najlepszą wykładnią prawa
78. Ubi lex non distinquit, nec nos distinguere debemus = lege non distinguente nec nostrum
开始学习
tam, gdzie ustawa nie wprowadza rozróżnień nie powinniśmy my takich rozróżnień wprowadzać
79. Lex imperfecta
开始学习
ustawa niedoskonała (brak sankcji)
80. Lex minus quam perfecta
开始学习
ustawa mniej niż doskonała (opatrzona sankcją ale nie pozbawiająca ważności czynności)
81. Lex perfecta
开始学习
ustawa doskonała (sankcja nieważności)
82. Lex plus quam perfecta
开始学习
ustawa bardziej niż doskonała (sankcja nieważności i kara)
83. Minus quam perfecta lex est, quae vetat aliquid fieri, et si factum sit, non rescindit, sed poenam iniungit ei, qui contra legem fecit
开始学习
Ustawa mądra jest to ustawa, która zakazuje czegoś, ale jeśli zostało dokonane, nie czyni nieważnym ale nakłada karę.
84. Lex causae
开始学习
prawo właściwe w danej sprawie
85. Lex domicilii
开始学习
prawo miejsca zamieszkania
86. Lex fori
开始学习
prawo prawo miejsca siedziby sądu
87. Lex loci actus
开始学习
prawo miejsca dokonania czynności
88. Lex loci celebrationis
开始学习
prawo miejsca dokonania aktu uroczystego (ceremonii)
89. Lex loci contractus
开始学习
prawo miejsca, w którym została zawarta umowa
90. Lex patriae
开始学习
prawo ojczyste
91. Lex rei sitae
开始学习
prawo położenia rzeczy
92. Hereditas
开始学习
spadek
93. Bonum / bona
开始学习
dobra majątkowe (majątek)
94. Res corporales
开始学习
obiekt materialny
95. Res incorporales
开始学习
obiekt niematerialny
96. Possessio
开始学习
posiadanie/władztwo faktyczne
97. Dominium
开始学习
własność
98. Iura in re aliena
开始学习
prawo do rzeczy cudzej/ ograniczone prawa rzeczowe
99. Obligatio / obligationes
开始学习
zobowiąznie
100. (...) hominum causa omne ius constitutum sit
开始学习
Wszelkie prawo winno być stanowione ze względu na człowieka
101. Nasciturus pro iam nato habetur quitiens de commodis eius agitur
开始学习
dziecko poczęte uważa się za już narodzone, o ile chodzi o jego korzyści
102. Postumus
开始学习
pogrobowiec
103. Matrimonium putativum
开始学习
małżeństwo mniemane, nieważne
104. Matrimonium legitimum
开始学习
małżeństwo wywołujące skutki prawne, zgodne z prawem, małżeństwo ważne
105. Matrimonium
开始学习
małżeństwo
106. Ius quod ad personas pertinet
开始学习
prawo, które dotyczy osób
107. Coniux
开始学习
małżonek (ogólnie)
108. Maritus / vir/ vir + coniux
开始学习
mąż
109. Marita / uxor
开始学习
żona
110. Parentes / genitores
开始学习
rodzice
111. Ascendentes
开始学习
wstępni, ascendenci
112. Descendentes
开始学习
zstępni, descendenci
113. Cognatus
开始学习
pokrewieństwo krwi (spokrewniony
114. Affinis
开始学习
powinowactwo (relacja pomiędzy jednym z małżonków, a krewnymi drugiego małżonka)
115. Persona
开始学习
osoba ludzka
116. Mater
开始学习
matka
117. Mater semper certa est
开始学习
matka jest zawsze pewna
118. Pater
开始学习
ojciec
119. Pater est quem nuptiae demonstrat
开始学习
ojcem jest ten, na kogo wskazuje małżeństwo
120. Quia semper certa est, etiam si volgo conceperit: pater vero is est, quem nuptiae demonstrant. (...)
开始学习
ponieważ ta zawsze jest pewna, nawet jeśli pocznie nie z prawego łoża, ojciec jest zaś to ten, na którego wskazuje małżeństwo
121. De in ius vocando
开始学习
o wezwaniu do sądu
122. Praesumptio iuris
开始学习
domniemanie prawne
123. Pater semper incertus
开始学习
Ojciec jest zawsze niepewny
124. Obligatio est vinculum iuris, quo necessitate adstringimur alicuius solvendae rei secundum nostrae civitatis iuria
开始学习
zobowiązanie jest węzłem prawnym, który zmusza nas do świadczenia czegoś zgodnie z prawami naszego państwa
125. Creditor
开始学习
wierzyciel
126. Debitor
开始学习
dłużnik
127. Obligatio ex contractu
开始学习
zobowiązanie umowne (dwie strony umówiły się na określone świadczenia)
128. Obligatio ex delicto
开始学习
zobowiązanie z czynu niedozwolonego (zobowiązanie deliktowe)
129. Obligatio quasi ex contractu
开始学习
zobowiązanie jak gdyby z zobowiązania umownego (np. spłata nadwyżkowej raty kredytu, bezpodstawne wzbogacenie)
130. Obligatio quasi ex delicto
开始学习
zobowiązanie jak gdyby z czynu niedozwolonego (np. gdy mój pies pogryzł jakąś osobę)
131. Obligatio ex lege
开始学习
zobowiązanie z mocy samego prawa
132. Obligatio naturalis
开始学习
zobowiązanie naturalne (zobowiązanie za którym nie stoi przymus porządku prawnego)
133. Obligatio civilis
开始学习
zobowiązanie cywilne (jest to takie zobowiązanie, którego spełnienia można domagać się na drodze sądowej)
134. Obligatio in solidum
开始学习
solidarność niewłaściwa (po stronie zobowiązanej występuje kilku dłużników, z których każdy może spełnić świadczenie co uwalnia pozostałych)
135. Obligatio pro rata
开始学习
zobowiązanie podzielone na części
136. Causa
开始学习
przyczyna prawna (to cel społecznogospodarczy, od którego istnienia określony porządek prawny uzależnia skuteczność oświadczenia woli)
137. Causa obligandi vel acquirendi
开始学习
celem jest nabycie prawa lub innej korzyści majątkowej przez dokonującego przysporzenia
138. Causa solvendi
开始学习
składający oświadczenie zmierza do rozwiązania węzła obligacyjnego (zwrot pożyczki)
139. Causa donandi
开始学习
składający oświadczenie woli zmierza do bezpłatnego dokonania przysporzenia majątkowego na rzecz kontrahenta (darowizna)
140. Iusta causa traditionis
开始学习
słuszna podstawa przeniesienia posiadania (dotychczasowy posiadacz przekazuje własność nowemu posiadaczowi przeniesienie odbywa się w oparciu o akceptowalną przez prawo podstawę)
141. Iusta causa possidendi
开始学习
słuszna/godziwa przyczyna objęcia w posiadanie (podstawa do wejścia w posiadanie przez zasiedzenie)
142. Causa criminalis
开始学习
sprawa kryminalna
143. Causa civilis
开始学习
sprawa cywilna
144. Culpa
开始学习
wina
145. Culpa in custodiendo
开始学习
wina w nadzorze (możliwość przypisania odpowiedzialności za czyny innych osób odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez zwierzęta, dzieci)
146. Culpa in eligendo
开始学习
wina w wyborze (np. odpowiedzialność za winy podwykonawców)
147. Neglegentia
开始学习
sytuacja w której sprawca, wyraził szkodę, chociaż tej szkody nie chciał wyrządzić; wina nieumyślna
148. Dolus
开始学习
zły zamiar, podstęp (sprawca który chce wyrządzić szkodę
149. Culpa lata
开始学习
grube niedbalstwo (niezrozumienie tego, co wszyscy rozumieją)
150. Culpa levis
开始学习
lżejsze niedbalstwo
151. Culpa in concreto
开始学习
niedołożenie staranności takiej, jak w swoich własnych sprawach
152. Culpa in abstracto
开始学习
porównanie staranności sprawcy szkody, z jakąś hipotetyczną starannością jakiej należałoby dołożyć
153. Culpa in contrahendo
开始学习
niestaranność w fazie zawierania/negocjowania umowy (np. rozpoczęcie negocjacji bez zamiaru zawarcia umowy)
154. Dolus premeditatus
开始学习
popełnienie czynu w sposób zaplanowany
155. Dolus repentinus
开始学习
popełnienie czynu w sposób raptowny (nie planował, ale uczynił)
156. Dolus subsequens
开始学习
zamiar następczy (podjęcie działania w celu osiągnięcia rezultatu i w czasie jego realizacji dokonanie rzeczy, które nie były planowane)
157. Dolus directus
开始学习
zamiar bezpośredni (ktoś podjął działanie, zmierzające bezpośrednio do wywołania określonego nagannego lub przestępnego skutku)
158. Dolus coloratus
开始学习
zły zamiar zabarwiony (używany, żeby wskazać, iż nagannemu działaniu sprawcy towarzyszyło jakieś szczególne zabarwienie emocjonalne)
159. Dolus evetualis
开始学习
zamiar ewentualny (sprawca wie, że jego działanie może wywołać określony skutek i on się z nim godzi podpala dom wiedząc, że są w nim osoby, które nie mogę go samodzielnie opuścić)
160. Volenti non fit iniuria
开始学习
Chcącemu nie dzieje się krzywda
161. Casus
开始学习
przypadek
162. Casus fortuitus
开始学习
przypadek nadzwyczajny (czysto losowy)
163. Casus mixtus
开始学习
przypadek mieszany (kiedy szkoda jest następstwem zdarzenia losowego, ale jest ona następstwem niedbalstwa)
164. Casus a nullo praestantur
开始学习
za zdarzenie z powodu przypadku nikt nie jest zobowiązany do świadczenia (od nikogo nie można domagać się odszkodowania)
165. Casus sentit dominus
开始学习
zdarzenie przypadkowe dotyka właściciela (konsekwencje zdarzeń przypadkowych ponosi właściciel)
166. Vis maior / vis absoluta / vis
开始学习
siła wyższa
167. vis cui humana infirmitas resistere non potest
开始学习
siła, której ludzka słabość nie może się oprzeć
168. Periculum
开始学习
ryzyko
169. Periculum locatoris
开始学习
ryzyko wynajmującego
170. Periculum debitoris
开始学习
ryzyko dłużnika (ryzyko ponosi dłużnik)
171. Periculum in mora
开始学习
ryzyko w okresie zwłoki (zwłoka nie wykonała swoich obowiązków)
172. Lucrum cessans
开始学习
utracone korzyści
173. Damnum emergens
开始学习
rzeczywisty uszczerbek majątkowy
174. Damnum
开始学习
szkoda
175. Damnum compensare
开始学习
naprawianie szkody
176. Solutio
开始学习
prawidłowe wykonanie zobowiązania przez dłużnika
177. Datio in solutum
开始学习
sytuacja kiedy dłużnik za zgodą wierzyciela świadczy mu coś innego niż wynika z treści zobowiązania
178. Solutio + res
开始学习
prawidłowe wykonanie zobowiązania przez dłużnika względem rzeczy (czy świadczył to co powinien świadczyć)
179. Solutio + tempus
开始学习
prawidłowe wykonanie zobowiązania przez dłużnika względem czasu (czy we właściwym czasie wykonał zobowiązanie)
180. Solutio + locum
开始学习
prawidłowe wykonanie zobowiązania przez dłużnika względem miejsca (czy we właściwym miejscu wykonał zobowiązanie)
181. Obligatio alternativa
开始学习
zobowiązanie alternatywne/przemienne; zobowiązanie, którego wykonanie polega na tym, że dłużnik może spełnić jedno z kilku alternatywnych świadczeń
182. Solutio
开始学习
świadczenie
183. Facultas alternativa
开始学习
upoważnienie przemienne; polega na tym, że dłużnik może zwolnić się od swojego zobowiązania, spełniając inne świadczenie
184. Mora
开始学习
zwłoka
185. Mora debitoris = mora solvendi
开始学习
zwłoka dłużnika (określa sytuacje, kiedy dłużnik nie wykonał zobowiązania w prawidłowo ustalonym terminie)
186. Interpellatio
开始学习
wezwanie
187. Mora ex rei fit
开始学习
zwłoka wynika z samego stanu rzeczy (z treści umowy wynika, kiedy dane świadczenie ma być wykonane i automatycznie jeśli nie zostanie wykonane to bez wezwania ma miejsce zwłoka)
188. Fur semper moram facere videtur
开始学习
Złodziej postrzegany jest zawsze jako będący w zwłoce
189. Perpetuatio obligationis
开始学习
dosł. Uwiecznienie zobowiązania
190. Mora creditoris = mora accipienti
开始学习
zwłoka wierzyciela = zwłoka przyjmującego
191. Utile per inutile non vitiatur
开始学习
to, co jest skuteczne, nie doznaje uszczerbku ze strony tego, co jest nieskuteczne (Dotyczy problemu częściowej nieważności czynności prawnej. Częściowa nieważność czynności nie powoduje całkowitej nieważności te czynności)
192. Quod ab initio vitiosum est, non potest tractu temporis convalescere
开始学习
To, co od początku jest wadliwe, nie może być uzdrowione z upływem czasu
193. Ratihabitio mandato comparatur
开始学习
potwierdzenie równa się zleceniu
194. Contractus ab initio voluntatis est, ex post facto necessitatis
开始学习
Zawarcie kontraktu jest dobrowolne, lecz wykonanie przymusowe
195. Contractus bilateralis
开始学习
umowa dwustronna (wyraźnie rozdzielamy dwie strony o odmiennych interesach)
196. Contractus multilateralis
开始学习
umowa wielostronna (np. umowa spółki prawa cywilnego)
197. Contractus innominatus
开始学习
brak zaskarżalności w prawie rzymskim
198. Contractus vitalitus
开始学习
umowa aż do śmierci jednej ze stron, umowa dożywotnia
199. Essentialia contractus
开始学习
przedmiotowo istotne składniki treści kontraktu
200. Naturalia contractus
开始学习
przedmiotowo przedmiotowo nieistotne składniki treści kontraktu, powinny się znaleźć w jej treści, jednakże jeśli strony ich do tej treści nie włączą czynność jest ważna, a brakujące elementy można ustalić na podstawie np. zasad współżycia społecznego
201. Accidentalia contractus
开始学习
nie wpływają na istotę kontraktu (np. na to, czy daną umowę uznamy za umowę sprzedaży czy najmu), jednakże mocą woli stron zostały podniesione do rangi istotnych (np. termin, warunek, polecenie).
202. Pacta sunt servanda
开始学习
umów należy dotrzymywać
203. Rebus sic stantibus [omnis contractus intellegitur]
开始学习
dosł. ‘ponieważ sprawy przybrały taki obrót’ każda umowa jest pojmowana jako obowiązująca tylko w danych oznaczonych warunkach; wszelkie umowy są rozumiane w określonym stanie rzeczy
204. Impossibilium nulla obligatio est
开始学习
Nie ma zobowiązania, gdy [świadczenie] jest niemożliwe
205. Ex maleficio non oritur contractus
开始学习
Kontrakt nie rodzi się z czynu bezprawnego
206. Contractus stricti iuris
开始学习
umowa ścisłego prawa (przy której wykonaniu rygorystycznie trzymamy się treści umowy ustalonej przez strony umowy)
207. Contractus bonae fidei
开始学习
umowa dobrej wiary (charakteryzuje się tym, że przy ustalaniu ich treści sąd ma pole swobodnej oceny)
208. Bona fides
开始学习
dobra wiara (zasady współżycia społecznego)
209. Mala fides
开始学习
zła wiara
210. Venire contra factum proprium nemini licet
开始学习
nie wolno występować przeciwko temu, co wynika z własnych czynów
211. Tu patere legem quam fecisti
开始学习
powinieneś przestrzegać prawa, które uczyniłeś
212. Turpitudinem suam allegans nemo audiatur
开始学习
Powołujący się na własny występek nie będzie wysłuchany
213. Dolo facit qui petit quod redditurus est
开始学习
Działa podstępnie ten, kto żąda tego, co będzie musiał zwrócić
214. In conventionibus contrahentium voluntas potius quam verba spectanda sunt
开始学习
W umowach bardziej uwzględnia się zamiar stron, niż dosłowne brzmienie
215. In ambiguitas contra stipulatorem
开始学习
wątpliwości tłumaczy się na niekorzyść tego, kto złożył oświadczenie w sposób niejasny
216. In contractibus tacite insunt, quae sunt moris et consuetudinis
开始学习
w umowach zawierają się milcząco także wymagania wynikające z obyczajów i zwyczaju
217. Actio negatoria
开始学习
uprawnienie właściciela do tego aby inne osoby zaniechały takich zachowań, które stanowią zakłócenie spokojnego korzystania z jego własności
218. Rei vindicatio
开始学习
skarga wydobywcza (uprawnienie właściciela do odebrania jego rzeczy od każdego kto nią faktycznie włada bez uzasadnienia prawnego do wydobycia)
219. Superficies solo cedit
开始学习
to, co znajduje się na powierzchni, przypada gruntowi
220. Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet
开始学习
Nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw, niż sam posiada
221. Accomodatio
开始学习
dostosowanie
222. Venditio
开始学习
sprzedaż
223. Proprietas
开始学习
własność
224. Animus
开始学习
zamiar polegający na traktowaniu rzeczy jako swojej
225. Corpus
开始学习
materialne władanie rzeczą
226. Bonae fidei possessor
开始学习
posiadacz w dobrej wierze (ten, który wszedł w faktyczne władanie w usprawiedliwionym przekonaniu, że nie narusza niczyich uprawnień)
227. Malae fidei possesor
开始学习
posiadacz w złej wierze (ten, który wszedł w faktyczne władanie wiedział, że narusza czyjeś uprawnienia)
228. Melior est condicio possidentis
开始学习
w jednakowej sytuacji lepsza jest pozycja posiadacza
229. Mala fides supervieniens non nocet
开始学习
późniejsza zła wiara nie szkodzi (jeżeli ktoś jest posiadaczem w dobrej wierze, a później dowiedział się, że narusza cudze uprawnienia, to nadal jest posiadaczem danej rzeczy sytuacja charakterystyczna dla nieruchomości, w szczególności dla zasiedzenia)
230. Mala fides superveniens nocet
开始学习
późniejsza zła wiara szkodzi (charakterystyczne dla ruchomości)
231. Servitus in faciendo consistere nequit
开始学习
służebność nie może polegać na działaniu
232. Servitutes
开始学习
służebności
233. Servitutibus civiliter utendum est
开始学习
służebności należy wykonywać oględnie
234. Nulli res sua servit
开始学习
nie można mieć służebności na własnej rzeczy
235. Ex testamento
开始学习
powołanie do dziedziczenia oparte na testamencie
236. Ab intestato
开始学习
dziedziczenie beztestamentowe (dziedziczenie ustawowe)
237. Contra tabulas
开始学习
dziedziczenie przeciwtestamentowe (dziedziczenie przez osoby najbliższe spadkodawcy, które zostały pominięte w testamencie zachowek)
238. Hereditas nihil aliud est, quam successio in universum ius quod defunctus habuerit
开始学习
spadkobranie to nic innego niż sukcesja w całość praw zmarłego
239. Nemo pro parte testatus, pro parte intestatus decedere potest
开始学习
Nikt nie może umrzeć pozostawiając dziedzica do części spadku, część zaś beztestamentowo
240. Testamentum
开始学习
testament
241. Testamentum allographum
开始学习
testament alograficzny (testament sporządzony ustnie w obecności świadków)
242. Testamentum holographum
开始学习
testament holograficzny (testament pisemny sporządzony w całości własnoręcznie)
243. Testamentum ruptum
开始学习
testament, który utracił prawną skuteczność (testament nieważny)
244. Testamentum militum
开始学习
testament wojskowy
245. Ambulatoria (enim) est voluntas defuncti usque ad vitae supremum exitum
开始学习
zmienna jest (zatem) wola zmarłego aż do samego kresu życia
246. Falsa demonstratio non nocet
开始学习
fałszywe oznaczenie nie szkodzi
247. Imperium
开始学习
uprawnienia władcze (magistratury rzymskie, wojskowość), ale też struktura polityczna, władająca na wielkim obszarze terytorialnym
248. Regnum
开始学习
władza, rządy
249. Iudicium
开始学习
sąd, ale też wyrok, proces
250. Administratio
开始学习
administracja (pomoc; służebny charakter)
251. Actor
开始学习
powód/oskarżyciel
252. Reus
开始学习
pozwany/oskarżony
253. Actor sequitur forum rei
开始学习
powód idzie za sądem pozwanego
254. Forum est ubi domicilium est
开始学习
miejscem sporu jest sąd miejsca zamieszkania (pozwanego)
255. Cognitio extra ordinem
开始学习
proces rzymskokanoniczny, proces cywilny, proces inkwizycyjny, proces mieszany
256. Nemo iudex sine actore
开始学习
nie ma sędziego bez powoda (nie prowadzi się postępowania jeśli nie została złożona skarga)
257. Actiones semel inclusae judicio salvae permanent /lis pendens
开始学习
skargi raz wytoczone powodują stan sprawy zawisłej
258. Actio quaelibet in via sua
开始学习
każda skarga ma właściwą sobie drogę (jest rozpatrywana samodzielnie)
259. Actio personalis moritur cum persona
开始学习
roszczenie o charakterze ściśle osobistym wygasa ze śmiercią osoby której dotyczy
260. Delicta perentium liberis non nocent
开始学习
przestępstwa rodziców nie szkodzą dzieciom (karne tez)
261. Actio semel extincta non reviviscit
开始学习
roszczenie raz wygasłe nie odżywa
262. Res iudicata
开始学习
rzecz osądzona
263. Ne bis in idem
开始学习
nie dwa razy za to samo (zakaz powtórnego karania)
264. Res iudicata pro veritate accipitur
开始学习
prawomocny wyrok przyjmuje się jako prawdę (wiążące)
265. Actor non condemnatur
开始学习
powód nie może być zasądzony
266. Nemo tenetur seipsum accusare
开始学习
nikt nie jest zobowiązany do oskarżenia samego siebie
267. Actori incumbit probatio
开始学习
Na powodzie spoczywa ciężar dowodu
268. Actori incumbit onus probandi
开始学习
ciężar dowodu spoczywa na powodzie
269. Ei incumbit probatio, qui dicit, non qui negat
开始学习
ciężar dowodu spoczywa na tym kto twierdzi, a nie na tym kto zaprzecza
270. Reus exceptiendo fit actor
开始学习
podniesienie przez pozwanego zarzutu czyni go powodem
271. Reus in exceptione actor est
开始学习
pozwany w zakresie podniesionego zarzutu jest powodem (tj. na nim spoczywa ciężar dowodu)
272. Non debet actori licere, quod reo non permittur
开始学习
Powodowi nie wolno tego, na co nie pozwala się pozwanemu
273. Audiatur et altera pars
开始学习
należy wysłuchać także drugiej strony
274. Iura novit curia
开始学习
sąd zna prawo
275. Ubi ius ibi remedium
开始学习
gdzie prawo, tam i środek (do jego realizacji)
276. Iudicis est ius dicere, non dare
开始学习
zadaniem sędziego jego stosowanie a nie tworzenie prawa
277. Iudex non calculat
开始学习
sędzia nie kalkuluje
278. Iudex suspectus
开始学习
sędzia podejrzany
279. Iudicium non debet esse illusorium
开始学习
wyrok nie powinien być pozorny
280. Nemo est iudex in propria causa
开始学习
Nikt nie jest sędzią we własnej sprawie
281. Nemo iudex sine actore
开始学习
Nie ma sędziego bez powoda
282. Ei incumbit probatio, qui dicit, non qui negat
开始学习
Ciężar dowodu spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym, kto zaprzecza
283. In dubio pro reo
开始学习
w razie wątpliwości na korzyść oskarżonego
284. In dubio semper id, quod minus est, debetur
开始学习
w wypadku wątpliwości, wymagane jest to co mniejsze
285. Iudex non dedit plus, quam quod petens ipse requirit / ne ultra petita
开始学习
sędzia nie może zasądzić ponad żądanie powoda
286. Reformatio in peius iudici apellatio non licet
开始学习
Sądowi apelacyjnemu nie wolno zmienić wyroku na niekorzyść zasądzonego
287. Reformationis in peius
开始学习
pogorszenie sytuacji skazanego w wyniku wyroku zapadłego w postępowaniu odwoławczym
288. Ubi societas, ibi ius
开始学习
gdzie społeczeństwo, tak i prawo (różne źródła antyczne)
289. Auctoritas, non veritas facit legem
开始学习
władza a nie prawda jest źródłem prawa
290. Lex facit regem
开始学习
prawo czyni króla
291. Fortior est custodia legis quam hominis
开始学习
silniejsza jest ochrona prawna niż ludzka
292. De minimis non curat praetor
开始学习
pretor (władza) nie zajmuje się błahostkami
293. De minimis non curat lex
开始学习
prawo nie zajmuje się błahostkami (forma anglosaska)
294. Iustitia nemini neganda
开始学习
nikomu nie należy odmawiać sprawiedliwości
295. Nulla taxatio sine representatione
开始学习
nie ma opodatkowania bez demokratycznego umocowania
296. Fiscus sepmer locuples solvendo
开始学习
skarb państwa jest zawsze wypłacalny
297. In tributis non admittur compensatio
开始学习
w przypadkach długów podatkowych nie dopuszcza się potrącenia
298. Quod semel sumpsit, fiscus numquam reddit
开始学习
skarb państwa nigdy nie oddaje tego, co raz przyjął
299. Ius canonicum
开始学习
prawo kanoniczne
300. Ratio legis
开始学习
cel konkretnej sprawy
301. Ratio iuris
开始学习
cel prawa, porządku prawnego
302. Ratio legis est anima legis
开始学习
sens ustawy jest jej duszą
303. Nemo plus iuris ad alium transferre potest quam ipse habet
开始学习
nikt nie może przenieść na drugą osobę więcej praw, aniżeli sam posiada
304. Accessio cedit principali
开始学习
rzecz przyłączona dzieli los rzeczy głównej
305. Ambiguitas contra stipulatorem
开始学习
sformułowania dwuznaczne rozumieć należy przeciw składającemu oświadczenie
306. Ambulatoria est voluntas defuncti usque ad vitae supremum exitum
开始学习
Wola spadkodawcy może być zmieniona aż do ostatniego tchnienia
307. Dies interpelat pro homine
开始学习
termin wzywa za człowieka
308. Dolus omnimodo puniatur
开始学习
podstęp jest karany w każdym przypadku
309. Emptio tollit locatum
开始学习
kupno przekreśla najem
310. In contractibus tacite insunt, quae sunt moris et consuetudinis
开始学习
w umowach jest milcząco zawarte to, co stanowi zwyczaj i obyczaj
311. Male iure nostro uti non debemus
开始学习
nie powinniścmy źle używać naszego prawa
312. Melior est condicio posidentis
开始学习
lepsza jest pozycja posiadacza
313. Qui tacet, consentire videtur ubi loqui potuit et debuit
开始学习
Kto milczy, ten zdaje się zgadzać gdy ktoś mógł i powinien był mówić
314. Semel heres semper heres
开始学习
kto raz zostanie dziedzicem pozostaje nim na zawsze
315. Tutor rem pupili emere non potest
开始学习
opiekun nie może nabyć rzeczy osoby poddanej jego opiece
316. Vim vi repellere licet
开始学习
siłę wolno odeprzeć siłą
317. Accessio
开始学习
akcesja
318. Actus
开始学习
akta
319. Adoptio
开始学习
adopcja, przysposobienie
320. Apellatio
开始学习
apelacja
321. Cautio
开始学习
kaucja, zabezpieczenie
322. Cessio
开始学习
cesja, przeniesienie wierzytelności
323. Clausula
开始学习
klauzula
324. Compensatio
开始学习
kompensacja, potrącenie
325. Contractus
开始学习
kontrakt
326. Donatio
开始学习
darowizna
327. Exceptio
开始学习
wyjątek
328. Depositum
开始学习
depozyt, przechowanie
329. Delictum
开始学习
delikt, czyn niedozwolony
330. Vindicatio
开始学习
windykacja
331. Inventarium
开始学习
inwentarz
332. Legalis
开始学习
legalny, prawny
333. Legtum
开始学习
legat, zapis
334. Mandatum
开始学习
mandat, zlecenie
335. Novatio
开始学习
nowacja, odnowienie
336. Occupatio
开始学习
zawłaszczenie, okupacja
337. Pactum
开始学习
pakt, umowa
338. Poena
开始学习
kara
339. Precarium
开始学习
prekarium
340. Prohibitio
开始学习
zakaz
341. Promulgatio
开始学习
promulgacja
342. Provincia
开始学习
prowincja
343. Privatus
开始学习
prywatny
346. Sanctio
开始学习
sankcja
347. Successio
开始学习
sukcesja

您必须登录才能发表评论。