Łacina paremie (długie bez opisu)

 0    345 词汇卡    gogo144
打印 检查自己
 
问题 答案
Male nostro iure uti non debemus
开始学习
nie powinniśmy źle korzystać z naszego prawa
Lex retro non agit
开始学习
prawo/ustawa nie działa wstecz
Pacta sunt servanda
开始学习
umów należy dotrzymywać;
Audiatur et altera pars
开始学习
niech będzie wysłuchana i druga strona
Volenti non fit iniuria pl.
开始学习
Chcącemu nie dzieje się krzywda
Clara non sunt interpretanda
开始学习
nie dokonuje się wykładni tego, co jasne
interpretatio cessat in claris
开始学习
łac. wykładnia kończy się wtedy, gdy osiągamy jasność
Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse haberet
开始学习
nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw niż sam posiada
Ignorantia iuris nocet
开始学习
nieznajomość prawa szkodzi)
1. Fas
开始学习
prawo boskie, też ‘właściwe postępowanie’; historycznie oznaczało wszelkie reguły, które łączono z funkcjonowaniem dawnej religii rzymskiej, w późniejszym okresie (od VI w p.n.e. oznaczało prawo sakralne.
2. Ius
开始学习
prawo świeckie, od VI w p.n.e. oznaczenie prawa świeckiego.
3. Lex
开始学习
ustwa, prawo pozytywne, prawo ustawowe; najwęższe znaczenie pojęcia prawa, pierwszym znaczeniem tego słowa była ustawa, prawo świeckie przyjęte w formie ustawy.
4. Contra ius fasque
开始学习
przeciw prawu boskiemu i ludzkiemu
5. Fas est
开始学习
jest rzeczą godziwą
6. Per fas et nefas
开始学习
wszelkimi środkami godziwymi i niegodziwymi
7. Ius est ars boni et aequi
开始学习
Prawo jest sztuką tego, co dobre i słuszne
8. Ius recipsit aequitatem
开始学习
prawo ma na względzie sprawiedliwość
9. Ius et fraus nonquam cohabitant
开始学习
Prawo i działanie podstępne nigdy nie współistnieją
10. Male iure nostro uti non debemus
开始学习
Nie powinniśmy źle korzystać z naszego prawa
11. Summum ius summa iniura
开始学习
szczyt prawa to szczyt bezprawia
12. Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi
开始学习
sprawiedliwość jest stałą i niezmienną wolą przyznania każdemu należnego mu prawa
13. Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribuere
开始学习
Nakazy prawa są następujące: żyć uczciwie, drugiemu nie szkodzić, każdemu oddać co mu się należy
14. Non omne quod licet honestum est
开始学习
Nie wszystko, co dozwolone, jest uczciwe
15. Ius naturale
开始学习
prawo naturalne, reguły odpowiadające rozumowi
16. Ius gentium
开始学习
prawo rodów, reguły prawne, które porządkują relacje między suwerennymi państwami, prawo międzynarodowe, prawo rodów
17. Ius civile
开始学习
prawo obywatelskie, stworzone przez obywateli dla obywateli
18. ius commune
开始学习
prawo powszechne, reguluje wspólne dla różnych krajów europejskich
19. Ius sanguinis
开始学习
właściwe jest prawo kraju pochodzenia, prawo krwi
20. Ius soli
开始学习
właściwym porządkiem prawnym jest porządek kraju, w którym się znajdujemy, prawo ziemi
21. Ius publicum
开始学习
prawo publiczne
22. Ius privatum
开始学习
prawo prywatne
23. Publicum ius est quod ad statum rei romanae spectat, privatum quod ad singulorum utilitatem
开始学习
Prawem publicznym jest to, które dotyczy spraw państwa rzymskiego, prywatnym zaś to, które ma na względzie korzyść jednostek
24. Ius publicum privatorum pactis mutari non potest
开始学习
Prawo publiczne nie może być zmieniane umowami osób prywatnych
25. Privatorum conventio iuri publico non derogat
开始学习
umowa prywatna nie uchyla prawa publicznego
26. Ius cogens
开始学习
uprawnienia o charakterze bezwzględnym (czynność prywatna go nie zmienia i nie uchyla)
27. Ius dispositivum
开始学习
uprawnienia o charakterze fakultatywnym/względnym (prywatna czynność może go zmienić i uchylić)
28. Ignorantia iuris nocet
开始学习
nieznajomość prawa szkodzi
29. Ius civile vigilantibus scriptum est
开始学习
Prawo cywilne jest tworzone dla osób starannych
31. Nec stultis solere succurri
开始学习
Nie należy przyzwyczajać głupich, że będzie im się zawsze
32. Ius in personam
开始学习
prawo względem osoby (służy nazwaniu sytuacji, w której określone uprawnienie, w chwili kiedy już powstaje, jest skuteczne tylko przeciwko jednej, ściśle określonej osobie)
33. Ius in rem
开始学习
prawo względem rzeczy (służy nazwaniu sytuacji, w której określone uprawnienie, w chwili kiedy już powstaje, przysługuje przeciwko nieokreślonemu kręgowi przedmiotów)
34. Ius generale
开始学习
uprawnienia o charakterze ogólnym
35. Ius speciale
开始学习
uprawnienia o charakterze szczególnym
36. Ius apellationis
开始学习
uprawnienia do wniesienia apelacji
37. Ius avocandi
开始学习
prawo odwołania się
38. Ius provocationis
开始学习
możliwość wniesienia zaskarżenia od wyroku karnego
39. Ius cavendi
开始学习
uprawnienia do strzeżenia/chronienia, uprawnienia do podjęcia działań w celu ochrony obywateli i interesów państwa
40. Ius coercendi
开始学习
uprawnienia do karcenia, państwo jest uprawnione do wymierzania kar
41. Ius gladii
开始学习
uprawnienie do użycia siły zbrojnej (prawo miecza)
42. Ius disponendi
开始学习
uprawnienia do rozporządzania
43. Ius possidendi
开始学习
uprawnienia do posiadania/do faktycznego władania/korzystania z rzeczy
44. Ius fruendi
开始学习
uprawnienia do czerpania korzyści
45. Ius acquisitum = Ius quaesitum
开始学习
uprawnienia do nabycia czegoś
46. Dominus
开始学习
właściciel
47. Ius utendi et fruendi
开始学习
prawo do korzystania i pobierania korzyści z obiektu do którego mamy uprawnienia
48. Lex posterior derogat priori
开始学习
ustawa późniejsza uchyla ustawę wcześniejszą
49. Lex posterior generalis non derogat legi priori speciali
开始学习
ogólna ustawa późniejsza nie uchyla wcześniejszej ustawy szczegółowej
50. Lex specialis derogat legi generali
开始学习
ustawa szczególna uchyla ustawę ogólną
51. Lsuperior derogat legi inferiori
开始学习
ustawa wyższa uchyla ustawę niższą
52. Lex retro non agit
开始学习
ustawa patrzy w przyszłość, a nie w przeszłość, prawo nie działa wstecz = lex prospicit, non respicit
53. Cessante ratione legis cessat ipsa lex
开始学习
Gdy ustaje przyczyna obowiązywania ustawy, traci moc sama ustawa
54. Lex iniusta non est lex
开始学习
ustawa niesłuszna nie jest ustawą
55. Inter arma silent leges
开始学习
wśród szczęku oręża milczą prawa
56. Nullum crimen sine lege
开始学习
nie ma przestępstwa bez ustawy
57. Nulla poena sine lege
开始学习
nie ma kary bez ustawy (formalna definicja przestępstwa)
58. Nullum crimen sine poena
开始学习
nie ma przestępstwa bez kary (publiczny charakter przestępstwa)
59. Benignius leges interpretandae sunt, quo voluntas earum conservetur
开始学习
ustawy są właściwiej interpretowane, gdy zachowuje się ich ducha
60. Scire leges non hoc est verba larum tenere, sed vim ac potestatem
开始学习
Znać prawa to nie znaczy trzymać się słów ustawy, ale jej treści i mocy działania
61. In legibus magis simplicitas quam difficultas placet
开始学习
W prawie podoba się bardziej prostota niż zawiłość
62. Consuetudo est optima legum interpres
开始学习
Zwyczaj jest najlepszą wykładnią prawa
63. Ubi lex non distinquit, nec nos distinguere debemus = lege non distinguente nec nostrum est distinguere
开始学习
tam, gdzie ustawa nie wprowadza rozróżnień nie powinniśmy my takich rozróżnień wprowadzać
64. Lex imperfecta
开始学习
ustawa niedoskonała (brak sankcji)
65. Lex minus quam perfecta
开始学习
ustawa mniej niż doskonała (opatrzona sankcją ale nie pozbawiająca ważności czynności)
66. Lex perfecta
开始学习
ustawa doskonała (sankcja nieważności)
67. Lex plus quam perfecta
开始学习
ustawa bardziej niż doskonała (sankcja nieważności i kara)
68. Minus quam perfecta lex est, quae vetat aliquid fieri, et si factum sit, non rescindit, sed poenam iniungit ei, qui contra legem fecit
开始学习
Ustawa mądra jest to ustawa, która zakazuje czegoś, ale jeśli zostało dokonane, nie czyni nieważnym ale nakłada karę.
69. Lex causae
开始学习
prawo właściwe w danej sprawie
70. Lex domicilii
开始学习
prawo miejsca zamieszkania
71. Lex fori
开始学习
prawo prawo miejsca siedzibysądu
72. Lex loci actus
开始学习
prawo miejsca dokonania czynności
73. Lex loci celebrationis
开始学习
prawo miejsca dokonania aktu uroczystego (ceremonii)
74. Lex loci contractus
开始学习
prawo miejsca, w którym została zawarta umowa
75. Lex patriae
开始学习
prawo ojczyste
76. Lex rei sitae
开始学习
prawo położenia rzeczy
77. Hereditas
开始学习
spadek
78. Bonum / bona
开始学习
dobra majątkowe (majątek)
79. Res corporales
开始学习
obiekt materialny
80. Res incorporales
开始学习
obiekt niematerialny
81. Possessio
开始学习
posiadanie/władztwo faktyczne
82. Dominium
开始学习
własność
83. Iura in re aliena
开始学习
prawo do rzeczy cudzej/ ograniczone prawa rzeczowe
84. Obligatio / obligationes
开始学习
zobowiąznie
85. (...) hominum causa omne ius constitutum sit
开始学习
Wszelkie prawo winno być stanowione ze względu na człowieka
86. Nasciturus pro iam nato habetur quitiens de commodis eius agitur
开始学习
dziecko poczęte uważa się za już narodzone, o ile chodzi o jego korzyści
87. Nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eius quaeritur
开始学习
tego, kto ma się urodzić, uznaje się za już urodzonego, ilekroć chodzi o jego korzyści
88. Matrimonium putativum
开始学习
małżeństwo mniemane, nieważne
89. Matrimonium legitimum
开始学习
małżeństwo wywołujące skutki prawne, zgodne z prawem, małżeństwo ważne
90. Matrimonium
开始学习
małżeństwo
Ius quod ad personas pertinet
开始学习
prawo, które dotyczy osób
91. Coniux
开始学习
małżonek (ogólnie)
92. Maritus / vir/ vir + coniux
开始学习
mąż
93. Marita / uxor
开始学习
żona
94. Parentes / genitores
开始学习
rodzice
95. Ascendentes
开始学习
wstępni, ascendenci
96. Descendentes
开始学习
zstępni, descendenci
97. Cognatus
开始学习
pokrewieństwo krwi (spokrewniony rodzeństwo rodziców, kuzynostwo)
98. Affinis
开始学习
powinowactwo (relacja pomiędzy jednym z małżonków, a krewnymi drugiego małżonka)
99. Persona
开始学习
osoba ludzka
100. Mater
开始学习
matka
101. Mater semper certa est
开始学习
matka jest zawsze pewna
102. Pater
开始学习
ojciec
103. Pater est quem nuptiae demonstrat
开始学习
ojcem jest ten, na kogo wskazuje małżeństwo
104. Quia semper certa est, etiam si volgo conceperit: pater vero is est, quem nuptiae demonstrant. (...)
开始学习
ponieważ ta zawsze jest pewna, nawet jeśli pocznie nie z prawego łoża, ojciec jest zaś to ten, na którego wskazuje małżeństwo
105. Obligatio est vinculum iuris, quo necessitate adstringimur alicuius solvendae rei secundum nostrae civitatis iuria
开始学习
zobowiązanie jest węzłem prawnym, który zmusza nas do świadczenia czegoś zgodnie z prawami naszego państwa
106. Creditor
开始学习
wierzyciel
107. Debitor
开始学习
dłużnik
108. Obligatio ex contractu
开始学习
zobowiązanie umowne (dwie strony umówiły się na określone świadczenia)
109. Obligatio ex delicto
开始学习
zobowiązanie z czynu niedozwolonego (zobowiązanie deliktowe)
110. Obligatio quasi ex contractu
开始学习
zobowiązanie jak gdyby z zobowiązania umownego (np. spłata nadwyżkowej raty kredytu, bezpodstawne wzbogacenie)
111. Obligatio quasi ex delicto
开始学习
zobowiązanie jak gdyby z czynu niedozwolonego (np. gdy mój pies pogryzł jakąś osobę)
112. Obligatio ex lege
开始学习
zobowiązanie z mocy samego prawa
114. Obligatio civilis
开始学习
zobowiązanie cywilne (jest to takie zobowiązanie, którego spełnienia można domagać się na drodze sądowej)
115. Obligatio in solidum
开始学习
solidarność niewłaściwa (po stronie zobowiązanej występuje kilku dłużników, z których każdy może spełnić świadczenie co uwalnia pozostałych)
116. Obligatio pro rata
开始学习
zobowiązanie podzielone na części – reguła w prawie rzymskim
117. Causa
开始学习
przyczyna prawna (to cel społecznogospodarczy, od którego istnienia określony porządek prawny uzależnia skuteczność oświadczenia woli)
118. Causa obligandi vel acquirendi
开始学习
celem jest nabycie prawa lub innej korzyści majątkowej przez dokonującego przysporzenia
119. Causa solvendi
开始学习
składający oświadczenie zmierza do rozwiązania węzła obligacyjnego (zwrot pożyczki)
120. Causa donandi
开始学习
składający oświadczenie woli zmierza do bezpłatnego dokonania przysporzenia majątkowego na rzecz kontrahenta (darowizna)
121. Iusta causa traditionis
开始学习
słuszna podstawa przeniesienia posiadania (dotychczasowy posiadacz przekazuje własność nowemu posiadaczowi przeniesienie odbywa się w oparciu o akceptowalną przez prawo podstawę)
122. Iusta causa possidendi
开始学习
słuszna/godziwa przyczyna objęcia w posiadanie (podstawa do wejścia w posiadanie przez zasiedzenie)
123. Causa criminalis
开始学习
sprawa kryminalna
124. Causa civilis
开始学习
sprawa cywilna
125. Culpa
开始学习
wina
126. Culpa in custodiendo
开始学习
wina w nadzorze (możliwość przypisania odpowiedzialności za czyny innych osób
127. Culpa in eligendo
开始学习
wina w wyborze (np. odpowiedzialność za winy podwykonawców)
128. Neglegentia
开始学习
sytuacja w której sprawca, wyraził szkodę, chociaż tej szkody nie chciał wyrządzić; wina nieumyślna
129. Dolus
开始学习
zły zamiar, podstęp (sprawca który chce wyrządzić szkodę wina umyślna)
130. Culpa lata
开始学习
grube niedbalstwo (niezrozumienie tego, co wszyscy rozumieją)
131. Culpa levis
开始学习
lżejsze niedbalstwo
132. Culpa in concreto
开始学习
niedołożenie staranności takiej, jak w swoich własnych sprawach
133. Culpa in abstracto
开始学习
porównanie staranności sprawcy szkody, z jakąś hipotetyczną starannością jakiej należałoby dołożyć
134. Culpa in contrahendo
开始学习
niestaranność w fazie zawierania/negocjowania umowy (np. rozpoczęcie negocjacji bez zamiaru zawarcia umowy)
135. Dolus premeditatus
开始学习
popełnienie czynu w sposób zaplanowany
136. Dolus repentinus
开始学习
popełnienie czynu w sposób raptowny (nie planował, ale uczynił)
137. Dolus subsequens
开始学习
zamiar następczy (podjęcie działania w celu osiągnięcia rezultatu i w czasie jego realizacji dokonanie rzeczy, które nie były planowane
138. Dolus directus
开始学习
zamiar bezpośredni (ktoś podjął działanie, zmierzające bezpośrednio do wywołania określonego nagannego lub przestępnego skutku)
139. Dolus coloratus
开始学习
zły zamiar zabarwiony (używany, żeby wskazać, iż nagannemu działaniu sprawcy towarzyszyło jakieś szczególne zabarwienie emocjonalne)
140. Dolus evetualis
开始学习
zamiar ewentualny (sprawca wie, że jego działanie może wywołać określony skutek i on się z nim godzi podpala dom wiedząc, że są w nim osoby, które nie mogę go samodzielnie opuścić)
141. Volenti non fit iniuria
开始学习
Chcącemu nie dzieje się krzywda
142. Casus
开始学习
przypadek
143. Casus fortuitus
开始学习
przypadek nadzwyczajny (czysto losowy)
144. Casus mixtus
开始学习
przypadek mieszany (kiedy szkoda jest następstwem zdarzenia losowego, ale jest ona następstwem niedbalstwa)
145. Casus a nullo praestantur
开始学习
za zdarzenie z powodu przypadku nikt nie jest zobowiązany do świadczenia (od nikogo nie można domagać się odszkodowania)
146. Casus sentit dominus
开始学习
zdarzenie przypadkowe dotyka właściciela (konsekwencje zdarzeń przypadkowych ponosi właściciel)
147. Vis maior / vis absoluta / vis
开始学习
siła wyższa
148. Periculum
开始学习
ryzyko
149. Periculum locatoris
开始学习
ryzyko wynajmującego
150. Periculum debitoris
开始学习
ryzyko dłużnika (ryzyko ponosi dłużnik)
151. Periculum in mora
开始学习
ryzyko w okresie zwłoki (zwłoka stan kiedy strona w terminie nie wykonała swoich obowiązków)
152. Lucrum cessans
开始学习
utracone korzyści
153. Damnum emergens
开始学习
rzeczywisty uszczerbek majątkowy
154. Damnum
开始学习
szkoda
155. Damnum compensare
开始学习
naprawianie szkody
156. Solutio
开始学习
prawidłowe wykonanie zobowiązania przez dłużnika
157. Datio in solutum
开始学习
sytuacja kiedy dłużnik za zgodą wierzyciela świadczy mu coś innego niż wynika z treści zobowiązania
158. Solutio + res
开始学习
prawidłowe wykonanie zobowiązania przez dłużnika względem rzeczy (czy świadczył to co powinien świadczyć)
159. Solutio + tempus
开始学习
prawidłowe wykonanie zobowiązania przez dłużnika względem czasu (czy we właściwym czasie wykonał zobowiązanie)
160. Solutio + locum
开始学习
prawidłowe wykonanie zobowiązania przez dłużnika względem miejsca (czy we właściwym miejscu wykonał zobowiązanie)
161. Obligatio alternativa
开始学习
zobowiązanie alternatywne/przemienne; zobowiązanie, którego wykonanie polega na tym, że dłużnik może spełnić jedno z kilku alternatywnych świadczeń
162. Solutio
开始学习
świadczenie
163. Facultas alternativa
开始学习
upoważnienie przemienne; polega na tym, że dłużnik może zwolnić się od swojego zobowiązania, spełniając inne świadczenie
164. Mora
开始学习
zwłoka
165. Mora debitoris = mora solvendi
开始学习
zwłoka dłużnika (określa sytuacje, kiedy dłużnik nie wykonał zobowiązania w prawidłowo ustalonym terminie)
166. Interpellatio
开始学习
wezwanie
167. Mora ex rei fit
开始学习
zwłoka wynika z samego stanu rzeczy (z treści umowy wynika, kiedy dane świadczenie ma być wykonane i automatycznie jeśli nie zostanie wykonane to bez wezwania ma miejsce zwłoka)
168. Fur semper moram facere videtur
开始学习
Złodziej postrzegany jest zawsze jako będący w zwłoce
169. Perpetuatio obligationis
开始学习
dosł. Uwiecznienie zobowiązania Przeniesienie ryzyka
171. Utile per inutile non vitiatur
开始学习
to, co jest skuteczne, nie doznaje uszczerbku ze strony tego, co jest nieskuteczne (Dotyczy problemu częściowej nieważności czynności prawnej. Częściowa nieważność czynności nie powoduje całkowitej nieważności te czynności)
172. Quod ab initio vitiosum est, non potest tractu temporis convalescere
开始学习
To, co od początku jest wadliwe, nie może być uzdrowione z upływem czasu
173. Ratihabitio mandato comparatur
开始学习
potwierdzenie równa się zleceniu
174. Contractus ab initio voluntatis est, ex post facto necessitatis
开始学习
Zawarcie kontraktu jest dobrowolne, lecz wykonanie przymusowe
175. Contractus bilateralis
开始学习
umowa dwustronna (wyraźnie rozdzielamy dwie strony o odmiennych interesach)
176. Contractus multilateralis
开始学习
umowa wielostronna (np. umowa spółki prawa cywilnego)
177. Contractus innominatus
开始学习
brak zaskarżalności w prawie rzymskim
178. Contractus vitalitus
开始学习
umowa aż do śmierci jednej ze stron, umowa dożywotnia
179. Essentialia contractus
开始学习
przedmiotowo istotne składniki treści kontraktu
181. Accidentalia contractus
开始学习
nie wpływają na istotę kontraktu (np. na to, czy daną umowę uznamy za umowę sprzedaży czy najmu), jednakże mocą woli stron zostały podniesione do rangi istotnych (np. termin, warunek, polecenie)
182. Pacta sunt servanda
开始学习
umów należy dotrzymywać
183. Rebus sic stantibus [omnis contractus intellegitur]
开始学习
dosł. ‘ponieważ sprawy przybrały taki obrót’ każda umowa jest pojmowana jako obowiązująca tylko w danych, oznaczonych warunkach; wszelkie umowy są rozumiane w określonym stanie rzeczy
184. Impossibilium nulla obligatio est
开始学习
Nie ma zobowiązania, gdy [świadczenie] jest niemożliwe
185. Ex maleficio non oritur contractus
开始学习
Kontrakt nie rodzi się z czynu bezprawnego
186. Contractus stricti iuris
开始学习
umowa ścisłego prawa (przy której wykonaniu rygorystycznie trzymamy się treści umowy ustalonej przez strony umowy)
187. Contractus bonae fidei
开始学习
umowa dobrej wiary (charakteryzuje się tym, że przy ustalaniu ich treści sąd ma pole swobodnej oceny)
188. Bona fides
开始学习
dobra wiara (zasady współżycia społecznego)
189. Mala fides
开始学习
zła wiara
190. Venire contra factum proprium nemini licet
开始学习
nie wolno występować przeciwko temu, co wynika z własnych czynów
191. Tu patere legem quam fecisti
开始学习
powinieneś przestrzegać prawa, które uczyniłeś
192. Turpitudinem suam allegans nemo audiatur
开始学习
Powołujący się na własny występek nie będzie wysłuchany
193. Dolo facit qui petit quod redditurus est
开始学习
Działa podstępnie ten, kto żąda tego, co będzie musiał zwrócić
194. In conventionibus contrahentium voluntas potius quam verba spectanda sunt
开始学习
W umowach bardziej uwzględnia się zamiar stron, niż dosłowne brzmienie
195. In ambiguitas contra stipulatorem
开始学习
wątpliwości tłumaczy się na niekorzyść tego, kto złożył oświadczenie w sposób niejasny
196. In contractibus tacite insunt, quae sunt moris et consuetudinis
开始学习
w umowach zawierają się milcząco także wymagania wynikające z obyczajów i zwyczaju
197. Actio negatoria
开始学习
uprawnienie właściciela do tego aby inne osoby zaniechały takich zachowań, które stanowią zakłócenie spokojnego korzystania z jego własności
198. Rei vindicatio
开始学习
skarga wydobywcza (uprawnienie właściciela do odebrania jego rzeczy od każdego kto nią faktycznie włada bez uzasadnienia prawnego do wydobycia)
199. Superficies solo cedit
开始学习
to, co znajduje się na powierzchni, przypada gruntowi
200. Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet
开始学习
Nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw, niż sam posiada
201. Proprietas
开始学习
własność
202. Animus
开始学习
zamiar polegający na traktowaniu rzeczy jako swojej
203. Corpus
开始学习
materialne władanie rzeczą
204. Bonae fidei possessor
开始学习
posiadacz w dobrej wierze (ten, który wszedł w faktyczne władanie w usprawiedliwionym przekonaniu, że nie narusza niczyich uprawnień)
205. Malae fidei possesor
开始学习
posiadacz w złej wierze (ten, który wszedł w faktyczne władanie wiedział, że narusza czyjeś uprawnienia)
206. Melior est condicio possidentis
开始学习
w jednakowej sytuacji lepsza jest pozycja posiadacza
207. Mala fides supervieniens non nocet
开始学习
późniejsza zła wiara nie szkodzi (jeżeli ktoś jest posiadaczem w dobrej wierze, a później dowiedział się, że narusza cudze uprawnienia, to nadal jest posiadaczem danej rzeczy sytuacja charakterystyczna dla nieruchomości, w szczególności dla zasiedzenia)
208. Mala fides superveniens nocet
开始学习
późniejsza zła wiara szkodzi (charakterystyczne dla ruchomości
209. Servitus in faciendo consistere nequit
开始学习
służebność nie może polegać na działaniu
210. Servitutes
开始学习
służebności
211. Servitutibus civiliter utendum est
开始学习
służebności należy wykonywać oględnie
212. Nulli res sua servit
开始学习
nie można mieć służebności na własnej rzeczy
213. Ex testamento
开始学习
powołanie do dziedziczenia oparte na testamencie
214. Ab intestato
开始学习
dziedziczenie beztestamentowe (dziedziczenie ustawowe)
215. Contra tabulas
开始学习
dziedziczenie przeciwtestamentowe (dziedziczenie przez osoby najbliższe spadkodawcy, które zostały pominięte w testamencie zachowek)
216. Hereditas nihil aliud est, quam successio in universum ius quod defunctus habuerit
开始学习
spadkobranie to nic innego niż sukcesja w całość praw zmarłego
217. Nemo pro parte testatus, pro parte intestatus decedere potest
开始学习
Nikt nie może umrzeć pozostawiając dziedzica do części spadku, część zaś beztestamentowo
218. Testamentum
开始学习
testament
219. Testamentum allographum
开始学习
testament alograficzny (testament sporządzony ustnie w obecności świadków)
220. Testamentum holographum
开始学习
testament holograficzny (testament pisemny sporządzony w całości własnoręcznie)
221. Testamentum ruptum
开始学习
testament, który utracił prawną skuteczność (testament nieważny)
222. Testamentum militum
开始学习
testament wojskowy
223. Ambulatoria (enim) est voluntas defuncti usque ad vitae supremum exitum
开始学习
zmienna jest (zatem) wola zmarłego aż do samego kresu życia
224. Falsa demonstratio non nocet
开始学习
fałszywe oznaczenie nie szkodzi
225. Imperium
开始学习
uprawnienia władcze (magistratury rzymskie, wojskowość), ale też struktura polityczna, władająca na wielkim obszarze terytorialnym
226. Regnum
开始学习
władza, rządy
227. Iudicium
开始学习
sąd, ale też wyrok, proces
228. Administratio
开始学习
administracja (pomoc; służebny charakter)
229. Actor
开始学习
powód/oskarżyciel
230. Reus
开始学习
pozwany/oskarżony
231. Actor sequitur forum rei
开始学习
powód idzie za sądem pozwanego
232. Forum est ubi domicilium est
开始学习
miejscem sporu jest sąd miejsca zamieszkania (pozwanego)
233. Cognitio extra ordinem
开始学习
proces rzymsko kanoniczny, proces cywilny, proces inkwizycyjny, proces mieszany
234. Nemo iudex sine actore
开始学习
nie ma sędziego bez powoda (nie prowadzi się postępowania jeśli nie została złożona skarga)
235. Actiones semel inclusae judicio salvae permanent /lis pendens
开始学习
skargi raz wytoczone powodują stan sprawy zawisłej
236. Actio quaelibet in via sua
开始学习
każda skarga ma właściwą sobie drogę (jest rozpatrywana samodzielnie)
237. Actio personalis moritur cum persona
开始学习
roszczenie o charakterze ściśle osobistym wygasa ze śmiercią osoby której dotyczy
238. Delicta perentium liberis non nocent
开始学习
przestępstwa rodziców nie szkodzą dzieciom (karne też)
239. Actio semel extincta non reviviscit
开始学习
roszczenie raz wygasłe nie odżywa
240. Res iudicata
开始学习
rzecz osądzona
241. Ne bis in idem
开始学习
nie dwa razy za to samo (zakaz powtórnego karania)
242. Res iudicata pro veritate accipitur
开始学习
prawomocny wyrok przyjmuje się jako prawdę (wiążące)
243. Actor non condemnatur
开始学习
powód nie może być zasądzony
244. Nemo tenetur seipsum accusare
开始学习
nikt nie jest zobowiązany do oskarżenia samego siebie
245. Actori incumbit probatio
开始学习
Na powodzie spoczywa ciężar dowodu
246. Actori incumbit onus probandi
开始学习
ciężar dowodu spoczywa na powodzie
247. Ei incumbit probatio, qui dicit, non qui negat
开始学习
ciężar dowodu spoczywa na tym kto twierdzi, a nie na tym kto zaprzecza
248. Reus exceptiendo fit actor
开始学习
podniesienie przez pozwanego zarzutu czyni go powodem
249. Reus in exceptione actor est
开始学习
pozwany w zakresie podniesionego zarzutu jest powodem (tj. na nim spoczywa ciężar dowodu)
250. Non debet actori licere, quod reo non permittur
开始学习
Powodowi nie wolno tego, na co nie pozwala się pozwanemu
251. Audiatur et altera pars
开始学习
należy wysłuchać także drugiej strony
252. Iura novit curia
开始学习
sąd zna prawo
253. Ubi ius ibi remedium
开始学习
gdzie prawo, tam i środek (do jego realizacji)
254. Iudicis est ius dicere, non dare
开始学习
zadaniem sędziego jego stosowanie a nie tworzenie prawa
255. Iudex non calculat
开始学习
sędzia nie kalkuluje
257. Iudex suspectus
开始学习
sędzia podejrzany
258. Iudicium non debet esse illusorium
开始学习
wyrok nie powinien być pozorny
259. Nemo est iudex in propria causa
开始学习
Nikt nie jest sędzią we własnej sprawie
260. Nemo iudex sine actore
开始学习
Nie ma sędziego bez powoda
261. Ei incumbit probatio, qui dicit, non qui negat
开始学习
Ciężar dowodu spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym, kto zaprzecza
262. In dubio pro reo
开始学习
w razie wątpliwości na korzyść oskarżonego
263. In dubio semper id, quod minus est, debetur
开始学习
w wypadku wątpliwości, wymagane jest to co mniejsze
264. Iudex non dedit plus, quam quod petens ipse requirit / ne ultra petita
开始学习
sędzia nie może zasądzić ponad żądanie powoda
265. Reformatio in peius iudici apellatio non licet
开始学习
Sądowi apelacyjnemu nie wolno zmienić wyroku na niekorzyść zasądzonego
266. Reformationis in peius
开始学习
pogorszenie sytuacji skazanego w wyniku wyroku zapadłego w postępowaniu odwoławczym
267. Ubi societas, ibi ius
开始学习
gdzie społeczeństwo, tak i prawo (różne źródła antyczne)
268. Auctoritas, non veritas facit legem
开始学习
władza a nie prawda jest źródłem prawa
269. Lex facit regem
开始学习
prawo czyni króla
270. Fortior est custodia legis quam hominis
开始学习
silniejsza jest ochrona prawna niż ludzka
271. De minimis non curat praetor
开始学习
pretor (władza) nie zajmuje się błahostkami
272. De minimis non curat lex
开始学习
prawo nie zajmuje się błahostkami (forma anglosaska)
273. Iustitia nemini neganda
开始学习
nikomu nie należy odmawiać sprawiedliwości
274. Nulla taxatio sine representatione
开始学习
nie ma opodatkowania bez demokratycznego umocowania
275. Fiscus sepmer locuples solvendo
开始学习
skarb państwa jest zawsze wypłacalny
276. In tributis non admittur compensatio
开始学习
w przypadkach długów podatkowych nie dopuszcza się potrącenia
277. Quod semel sumpsit, fiscus numquam reddit
开始学习
skarb państwa nigdy nie oddaje tego, co raz przyjął
278. Ius canonicum
开始学习
prawo kanoniczne
279. Argumentum a fortiori
开始学习
wnioskowanie z uzasadnienia słabszego na silniejsze w oparciu o założenie konsekwencji ocen prawodawcy
280. Argumentum a maiori ad minus
开始学习
(wnioskowanie z większego na mniejsze) jeśli komuś nakazano (lub dozwolono) czynić więcej, to nakazano (lub dozwolono) mu i mniej
281. Argumentum a minori ad maius
开始学习
(wnioskowanie z mniejszego na większe) — jeśli zakazano komuś czynić mniej to tym bardziej zakazano mu i więcej.
282. Argument ab exemplo
开始学习
argument z przykładu, odwołujący się do przykładu
283. Argument ad absurdum
开始学习
argument odwołujący się do absurdu
284. Argumentum a rerum natura
开始学习
argument z natury rzeczy
285. Argumentum a loco communi
开始学习
argument z rzeczy wspólnych
286. Argument a loco speciali
开始学习
argument z miejsc specjalnych
287. Argument a cohaerentia
开始学习
argument ze spójności
288. Argument a completudine
开始学习
argumentacja odwołująca się do zupełności systemu prawa
289. Ratio legis
开始学习
cel konkretnej sprawy
290. Ratio iuris
开始学习
cel prawa, porządku prawnego
291. Ratio legis est anima legis
开始学习
sens ustawy jest jej duszą
292. Nemo plus iuris ad alium transferre potest quam ipse habet
开始学习
nikt nie może przenieść na drugą osobę więcej praw, aniżeli sam posiada
293. Accessio cedit principali
开始学习
rzecz przyłączona dzieli los rzeczy głównej
294. Ambiguitas contra stipulatorem
开始学习
sformułowania dwuznaczne rozumieć należy przeciw składającemu oświadczenie
295. Ambulatoria est voluntas defuncti usque ad vitae supremum exitum
开始学习
Wola spadkodawcy może być zmieniona aż do ostatniego tchnienia
296. Dies interpelat pro homine
开始学习
termin wzywa za człowieka
297. Dolus omnimodo puniatur
开始学习
podstęp jest karany w każdym przypadku
298. Emptio tollit locatum
开始学习
kupno przekreśla najem
299. In contractibus tacite insunt, quae sunt moris et consuetudinis
开始学习
w umowach jest milcząco zawarte to, co stanowi zwyczaj i obyczaj
300. Male iure nostro uti non debemus
开始学习
nie powinniścmy źle używać naszego prawa
302. Nasciturus pro iam nato habetur quotiens de commodis eius agitur
开始学习
dziecko poczęte uważa się za urodzone ilekroć chodzi o jego korzyść
303. Qui tacet, consentire videtur ubi loqui potuit et debuit
开始学习
Kto milczy, ten zdaje się zgadzać gdy ktoś mógł i powinien był mówić
304. Rebus sic stantibus [omnis contractus intellegitur]
开始学习
każda umowa jest pojmowana jako obowiązująca tylko w danych, oznaczonych warunkach
305. Semel heres semper heres
开始学习
kto raz zostanie dziedzicem pozostaje nim na zawsze
306. Tutor rem pupili emere non potest
开始学习
opiekun nie może nabyć rzeczy osoby poddanej jego opiece
307. Vim vi repellere licet
开始学习
siłę wolno odeprzeć siłą
308. Accessio
开始学习
akcesja
309. Actus
开始学习
akta
310. Adoptio
开始学习
adopcja, przysposobienie
311. Apellatio
开始学习
apelacja
312. Cautio
开始学习
kaucja, zabezpieczenie
313. Cessio
开始学习
cesja, przeniesienie wierzytelności
314. Clausula
开始学习
klauzula
315. Compensatio
开始学习
kompensacja, potrącenie
316. Contractus
开始学习
kontrakt
317. Donatio
开始学习
darowizna
318. Exceptio
开始学习
wyjątek
319. Depositum
开始学习
depozyt, przechowanie
320. Delictum
开始学习
delikt, czyn niedozwolony
321. Vindicatio
开始学习
windykacja
322. Inventarium
开始学习
inwentarz
323. Legalis
开始学习
legalny, prawny
324. Legtum
开始学习
legat, zapis
325. Mandatum
开始学习
mandat, zlecenie
326. Novatio
开始学习
nowacja, odnowienie
327. Occupatio
开始学习
zawłaszczenie, okupacja
328. Pactum
开始学习
pakt, umowa
329. Poena
开始学习
kara
330. Precarium
开始学习
prekarium
331. Prohibitio
开始学习
zakaz
332. Promulgatio
开始学习
promulgacja
333. Provincia
开始学习
prowincja
334. Privatus
开始学习
prywatny
335. Publicus
开始学习
publiczny
336. Restitutio
开始学习
restytucja
337. Sanctio
开始学习
sankcja
338. Successio
开始学习
sukcesja
339. Ius publicum
开始学习
prawo publiczne
340. Nasciturus
开始学习
mający się narodzić (oznacza dziecko poczęte, ale jeszcze nie urodzone)
341. De in ius vocando
开始学习
o wezwaniu do sądu

您必须登录才能发表评论。