问题  |
答案 |
|
开始学习
|
|
gatunek rozwijający się w piśmiennictwie żydowskim od II w. p.n.e. do I w. n.e.; opis proroctwa dotyczącego wydarzeń w dniach Sądu Ostatecznego; odznacza się rozbudowaną symboliką; ważną funkcję pełnią wizje prorocze; istotne są też elementy katastrofizmu Apokalipsa św. Jana Ewangelisty (Nowy Testament)
|
|
|
|
开始学习
|
|
gatunek literatury dydaktycznej; krótki utwór pisany wierszem lub prozą, zawierający naukę moralną; bohaterami bajki są zwykle zwierzęta lub ludzie, rzadziej rośliny lub przedmioty Bajki Ignacego Krasickiego, np. "Wilk i owce" lub "Mądry i głupi"
|
|
|
|
开始学习
|
|
gatunek wyrosły z poezji ludowej; należą do niego pieśni, najczęściej stroficzne, opowiadające o niezwykłych zdarzeniach legendarnych lub historycznych; narracja jest silnie zsubiektywizowana; w obrębie narracji często pojawiają się partie dialogowe cykl "Ballady i romanse" Adama Mickiewicza
|
|
|
|
开始学习
|
|
gatunek dramatu uprawiany zwłaszcza w obrębie teatru absurdu; fabuła rozwija się przez sytuacje absurdalne (ale niemające charakteru fantastycznego); postaci cechuje groteskowość; często stosowane są chwyty czarnego humoru, pure nonsensu i parodii "Szewcy" Stanisława Ignacego Witkiewicza; "Iwona, księżniczka Burgunda" Witolda Gombrowicza
|
|
|
|
开始学习
|
|
gatunek dramatu odrzucający normy dramaturgii klasycystycznej; utwory te odznaczały się eklektyzmem – swobodnie łączono w nich elementy dramatyczne z epickimi i poetyckimi, realizm z fantastyką, sceny zbiorowe z fragmentami lirycznymi, tragizm z komizmem, wzniosłość z groteską itd. "Dziady" Adama Mickiewicza; "Nie-Boska komedia" Zygmunta Krasińskiego
|
|
|
|
开始学习
|
|
duży utwór, zwykle wierszowany; jego fabułę tworzą dzieje legendarnych lub historycznych bohaterów; tło zdarzeń stanowi przełomowy moment w dziejach opisywanej społeczności "Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza
|
|
|
|
开始学习
|
|
gatunek epicki, w którym współdziałają dwie płaszczyzny fabularne: świat bohaterów i świat bogów; fabuła jest pozbawiona ciągłości i ma zwykle układ epizodyczny; narrator jest wszechwiedzący i obiektywny; występują epitety na stałe związane z nazwami własnymi i porównania homeryckie "Iliada" i "Odyseja" Homera
|
|
|
|
开始学习
|
|
szkic filozoficzny, naukowy, moralistyczny, publicystyczny lub krytyczny, zazwyczaj pisany prozą; swobodnie rozwija interpretację jakiegoś zjawiska; eksponowany jest podmiotowy punkt widzenia; obok związków logicznych występują w nim dowolne skojarzenia pomysłów, a obok zdań weryfikowalnych – poetyckie obrazy, dygresje, paradoksalne sformułowania, błyskotliwe aforyzmy, nierzadko elementy narracyjne lub liryczno-refleksyjne "Eseje dla Kassandry" Jerzego Stempowskiego; "Martwa natura z wędzidłem" Zbigniewa Herberta
|
|
|
|
开始学习
|
|
jeden z gatunków publicystyki, swobodny w charakterze, często posługujący się literackimi środkami ekspresji; stanowi zwykle stałą pozycję w dziennikach i tygodnikach; dotyczy zazwyczaj wydarzeń lub problemów aktualnych w danym momencie, nie jest jednak programowym komentarzem do nich; składają się na niego raczej swobodne dywagacje, często niepozbawione zabarwienia satyrycznego; od eseju felieton różni się zarówno rozmiarami (mniejszymi), jak i konieczną aktualnością problematyki Felietony Bolesława Prusa, Antoniego Słonimskiego, Stefana Kisielewskiego
|
|
|
|
开始学习
|
|
drobny utwór wierszowany, często o charakterze żartobliwym, oparty jest na zabawnym pomyśle, dowcipnie spointowany; zwykle operuje środkami komizmu sytuacyjnego; nazwę gatunku wprowadził do polszczyzny Jan Kochanowski "Fraszki" Jana Kochanowskiego
|
|
|
|
开始学习
|
|
uroczysta i podniosła pieśń pochwalna sławiąca bóstwo, bohaterskie czyny, wielkie idee oraz otoczone powszechnym szacunkiem wartości i instytucje; w renesansie hymny nawiązywały głównie do tradycji antycznej; od romantyzmu tematyka poszerzyła się o kwestie filozoficzne, historiozoficzne i moralne
|
|
|
|
开始学习
|
|
prozaiczny utwór epicki niewielkich rozmiarów o wyraziście zarysowanej akcji; odznacza się zwięzłością (wynikającą z ograniczenia luźnych motywów, epizodów, postaci dalszoplanowych, elementów opisowych, charakterystyk bezpośrednich, komentarzy i dygresji), prostotą fabuły (zwykle jednowątkowej), rozwijaniem się akcji w kierunku mocno zaznaczonego punktu, dobitnością rozwiązania akcji i pointy Kamizelka Bolesława Prusa
|
|
|
|
开始学习
|
|
jeden z podstawowych gatunków poetyckich wywodzący się z greckiej poetyki chóralnej; utwór wierszowany, najczęściej stroficzny, o charakterze pochwalno-panegirycznym lub dziękczynnym, utrzymany w patetycznym stylu, opiewający wybitną postać, wydarzenie, uroczystość, instytucję lub wzniosłą ideę "Oda do młodości" Adama Mickiewicza
|
|
|
|
开始学习
|
|
najstarszy i najczęściej uprawiany gatunek poezji lirycznej; ma związek z pierwotnym współistnieniem poezji i muzyki; śladami tego związku są paralelizmy, powtórzenia i częste występowanie refrenu oraz wyrazista rytmizacja
|
|
|
|
开始学习
|
|
podstawowy gatunek narracyjny literatury nowożytnej; korzeniami sięga literatury starogreckiej; najważniejszym czynnikiem strukturalnym powieści jest narracja powołująca do życia świat przedstawiony wyposażony w fabułę oraz w bohaterów i wydarzenia (osadzone w czasie oraz przestrzeni)
|
|
|
|
开始学习
|
|
powieść, której fabułę umieszczono w epoce traktowanej przez autora i jego współczesnych jako zamknięty okres dziejów; zwykle uwzględnia prawdy historyczne, ale swobodnie łączy je z wydarzeniami fikcyjnymi; może przedstawiać losy postaci fikcyjnych na tle historycznym lub losy postaci rzeczywistych uzupełnione o wątki fikcyjne "Potop" Henryka Sienkiewicza
|
|
|
|
开始学习
|
|
gatunek romantycznej poezji narracyjnej, łączący elementy epickie z lirycznymi (synkretyzm); jest to dłuższy utwór wierszowany, którego luźna, fragmentaryczna i zagadkowa fabuła obfituje w momenty dramatyczne; odznacza się silnym zsubiektywizowaniem opowiadania i opisu; główny bohater (buntownik, outsider) pełni najważniejszą funkcję; zdarzenia rozgrywają się w scenerii historycznej lub egzotycznej "Konrad Wallenrod" Adama Mickiewicza
|
|
|
|
开始学习
|
|
odmiana powieści skupiająca się na życiu wewnętrznym postaci, jego dynamice, uwarunkowaniach i przejawach; przedstawieniu tego życia służą mowa pozornie zależna, monolog wewnętrzny i strumień świadomości Cudzoziemka Marii Kuncewiczowej
|
|
|
powieść społeczno-obyczajowa 开始学习
|
|
podstawowa odmiana powieści w realizmie; wykorzystywano w niej tematy wzięte z życia codziennego; działania bohaterów były motywowane społecznie i psychologicznie "Emancypantki" Bolesława Prusa
|
|
|
|
开始学习
|
|
gatunek literacko-moralistyczny; utwór narracyjny, w którym opowiedziana historia ważna jest jako ilustracja ogólnych prawd dotyczących ludzkiego losu; właściwe rozumienie wymaga przejścia od dosłownego znaczenia fabuły do ukrytego sensu alegorycznego lub moralnego utwór stylizowany na ten gatunek: "Księgi narodu i pielgrzymstwa polskiego" Adama Mickiewicza
|
|
|
|
开始学习
|
|
hebrajska pieśń religijna o charakterze modlitewno-hymnicznym; zbiór 150 psalmów wchodzi w skład pism Starego Testamentu; rozróżnia się wśród nich rozmaite grupy utworów: hymny pochwalne, sławiące potęgę i dobroć Jahwe, pieśni dziękczynne, patriotyczne, królewskie, żałobne, pokutne, profetyczne; w tradycji biblijnej autorstwo wielu psalmów przypisuje się Dawidowi; w psalmach istotne jest pojawienie się paralelnych elementów synonimicznych, antytetycznych lub wzajemnie dopełniających się Psałterz Dawidów Jana Kochanowskiego
|
|
|
|
开始学习
|
|
gatunek dziennikarsko-literacki, obejmujący sprawozdania z wydarzeń, których autor był bezpośrednim świadkiem lub uczestnikiem; forma ta jest genetycznie związana z takimi typami relacji, jak opis podróży, list, diariusz, pamiętnik itp.; niektóre formy reportażu można zakwalifikować do literatury pięknej "Cesarz" Ryszarda Kapuścińskiego
|
|
|
|
开始学习
|
|
utwór ośmieszający lub piętnujący ukazywane w nim zjawiska – wady i przywary ludzkie, obyczaje, osoby, grupy i stosunki społeczne, postawy światopoglądowe i orientacje polityczne, instytucje życia publicznego; autor posługuje się techniką „krzywego zwierciadła”, chwytami komicznego wyolbrzymienia lub pomniejszenia, środkami karykatury, groteski, pamfletu, inwektywy, paszkwilu "Satyry" Ignacego Krasickiego
|
|
|
|
开始学习
|
|
utwór poetycki przedstawiający życie pasterzy, myśliwych, rybaków, którzy na tle pięknej natury przeżywają miłość i zwyczajne problemy codziennej egzystencji; przybiera najczęściej kształt lirycznego monologu, poprzedzonego lub przeplecionego opisem lub dialogiem "Laura i Filon" Franciszka Karpińskiego
|
|
|
|
开始学习
|
|
gatunek poetycki, którego koniecznym i jednocześnie wystarczającym wyznacznikiem jest układ stroficzny – sonet składa się z czternastu wersów zgrupowanych w dwu czterowierszach (tetrastychach) i dwu tercetach; zasadnicze znaczenie kompozycyjne ma w sonecie podział na dwa podstawowe człony – 8‑wersowy (ujęcia narracyjne lub opisowe) i 6‑wersowy (ujęcia bezpośrednio liryczne lub refleksyjno-filozoficzne) "Sonety krymskie" Adama Mickiewicza
|
|
|
|
开始学习
|
|
gatunek dramatu obejmujący utwory, w których ośrodkiem i siłą napędową akcji jest konflikt między dążeniami bohatera a wartościami i mocami wyższymi; konflikt ów opiera się zwykle na przeciwieństwie równorzędnych racji i prowadzi nieuchronnie do katastrofy (bohater jest z góry skazany na klęskę)
|
|
|
|
开始学习
|
|
jeden z gatunków poezji żałobnej ukształtowany w starożytnej Grecji; pieśń lamentacyjna o charakterze elegijnym, wyrażająca żal po czyjejś śmierci, rozpamiętująca czyny i myśli zmarłego oraz zawierająca pochwałę jego zalet i zasług "Treny" Jana Kochanowskiego
|
|
|
