wstęp do renesansu

humanizm

odrodzenie języków i kultury antycznej, znajomość filozofii i literatury starożytnej, światopogląd antropocentryzm-w centrum zainteresowania człowieka, maksyma humanistów zaczerpnięta od Terencjusza 'Człowiekiem jestem i nic co ludzkie nie jest mi obce'

nazwa epoki

renesans znaczy odrodzenie, termin początkowo odnosił się do odrodzenia kultury starożytnego Rzymu, wynikał z przekonania że kultura antyczna zawiera ideał życia ludzkiego. renesans narodził się we Włoszech około 14 wieku, trwał do 16 wieku

wynalezienie druku przez Jana Gutenberga

1450 rok

ukazanie się dzieła Kopernika "O obrotach sfer niebieskich"

1543 rok

odkrycie Ameryki przez Kolumba

1492 rok

odkrycie drogi morskiej do Indii

1498 rok

Petrarkizm

jest tendencją typową dla poezji miłosnej, poezja realizująca ten wzorzec była wyrazem uwielbienia i podziwu dla wyidealizowanej bohaterki, odznaczała się subtelnością w przedstawieniu uczuć skomplikowanych. petrarkizm utworzył motyw "pani anielskiej"

Sonety Petrarki

w jednym z Sonetów pisze o spotkaniu Laury- w akwinionie. miłość poety była platoniczna, od pierwszego wejrzenia badacze przypuszczają że Laura była zamężna. Sonety Petrarki dzielą się na dwie części jedna opisane za życia Laury a druga po jej śmierci

Rafael Santi "kobieta w welonie"

portret jest pochwałą kobiecego piękna, kobieta ubrana jest wytwornie co może świadczyć o arystokratycznym pochodzeniu, prawą rękę trzymana na piersi a palce tworzą literę v, w ten sposób przedstawiaono żony i narzeczone

cechy gatunkowe sonetu

gatunek nowożytny (wzór stworzył Petrarka), liryczny składa się z 14 wersów najczęściej podzielone są na 4 zwrotki, dwie pierwsze po cztery wersy i kolejne po dwie, rymy, przeważnie 1 część ma charakter opisowy 2 refleksyjny na ogół są pisane są w cyklach

Sonet 132

Sonet 132 w sposób metaforyczny opisuje przeżycia człowieka nieszczęśliwie zakochanego

treść monologu 1

monolog liryczny zaczyna się od refleksji na temat istoty miłości. w centrum uwagi są osobiste doświadczenia podmiotu lirycznego należy się nad własnymi uczuciami

treść monologu 2

w pierwszej zwrotce opisując uczucie, stosuje antonimy dobro-zło słodycz-gorycz, stosuje oksymoron "słodycz cierpienia" by pokazać paradoks uczucia przynosi on radość jest pożądany ale miłość nieodwzajemniona w sprawia że człowiek cierpi

treść monologu 3

stan wewnętrzny opisuje drugiej zwrotce posługuje się metaforą "z mej woli płonę" co znaczy że silne uczucia można porównać do żywiołu, zwraca uwagę na fakt że człowiek nie może uwolnić się od uczucia które zawładnęły jego życiem

treść monologu 4

zwracając się do miłości stosuje oksymoron "śmierć żywa, Radosna rozpaczy" które podkreślają skrajne uczucia emocje osoby zakochanej

monolog 5

przeżywa chwilę szczęścia ale z powodu nieodwzajemnione uczucie cierpi. dwie ostatnie zwrotki oparte są na rozbudowane i metafory przedstawiające i podmiot liryczny jako żeglarza na morzu podczas burzy