Klasyfikacja wartości - rodzaje (2) 开始学习
|
|
konkretne czyli wartości życia codziennego jak np. praca zawodowa czy życie rodzinne, abstrakcyjne jak np. prestiż czy sława.
|
|
|
Hierarchia wartości wg. Maxa Schellera (5) 开始学习
|
|
religijne, duchowe dzielące się na poznawcze prawne i estetyczne, witalne, hedonistyczne, utylitarne.
|
|
|
开始学习
|
|
silne poczucie niezależności jednostki, interes jednostki ważniejszy od grupy, postępowanie jednostki odbiega od norm, osiągnięcie celu przez jednostkę ważniejsze od relacji międzyludzkich, równe normy i wartości dla wszystkich.
|
|
|
开始学习
|
|
Silna identyfikacja jednostki z grupą/wspólnotą, interes grupy ważniejszy od jednostki, postępowanie jednostki zależy od norm i wartości grupy, relacje międzyludzkie ważniejsze od celu jednostki, często odmienne prawa dla różnych grup
|
|
|
Funkcjonowanie społeczeństw indywidualnych (5) 开始学习
|
|
jednostki dążą do własnych celów, awans jednostki zależy od sukcesów, jednostka opiera się na grupach i instytucjach innych niż rodzina, głównym źródłem informacji są środki masowego przekazu, jednostka może zwracać się o pomoc do instytucji/organizacji
|
|
|
Funkcjonowanie społeczeństw kolektywistycznych (5) 开始学习
|
|
Jednostka działa dla dobra grupy, awans jednostki zależy od przynależności do grupy, istotna jest rola grupy w tym rodziny, głównym źródłem informacji są kontakty i powiązania osobiste z innymi członkami grupy, jednostka może zwracać się do członków grupy
|
|
|
Kultura materialna, przykłady (5) 开始学习
|
|
budowle, rzeźby, obrazy, ale także sposoby uprawy ziemi czy technologia produkcji
|
|
|
Kultura duchowa, przykłady (5) 开始学习
|
|
religia, teatr, muzyka, film, moda.
|
|
|
Kultura wysoka, cechy (4) 开始学习
|
|
przekazuje treści trudne w odbiorze jak np. dzieła literackie/filmowe/teatralne, skierowana do przygotowanego i krytycznego odbiorcy, przedstawiana w teatrze operze czy muzeum, ma charakter niekomercyjny (wyższej użyteczności)
|
|
|
Kultura masowa, cechy (4) 开始学习
|
|
przekazuje treści służące rozrywce i łatwe w odbiorze, skierowana do masowego odbiorcy, przedstawiana przez środki masowego przekazu jak telewizja/radio/internet/impreza masowa, ma charakter komercyjny.
|
|
|
Wpływ religii na rozwój kultury polskiej wynika z... (3) 开始学习
|
|
silnego związku między początkami polskiej państwowości a chrześcijaństwem, otwartości polskiego państwa na inne religie w różnych okresach jego istnienia, pluralizmu wynikającego z demokratycznego ustroju państwa.
|
|
|
开始学习
|
|
Proces w którym religia traci na znaczeniu w życiu społecznym, politycznym czy kulturowym.
|
|
|
Przykłady wpływu religii na polską kulturę 开始学习
|
|
wzory zachowań np. postawa Maksymiliana Kolbego, szkolnictwo np szkolnictwo jezuickie, literatura np. utwory ks. Twardowskiego, muzyka np. kolędy, architektura np. kościoły, malarstwo i rzeźba np. witraże
|
|
|
Obrzędy przejścia - co to? 开始学习
|
|
To rytualne, symboliczne działania które podkreślają zmianę statusu społecznego jednostek bądź grup.
|
|
|
Przykłady rytuałów przejścia w polskiej kulturze współczesnej (9) 开始学习
|
|
chrzest, komunia, pasowanie na ucznia, tzw. osiemnastka, studniówka, matura, zaręczyny, ślub, pogrzeb.
|
|
|
Rytuały (obrzędy) cykliczne w polskiej kulturze współczesnej - przykłady (3) 开始学习
|
|
święta Bożego Narodzenia, Wielkanoc, topienie marzanny.
|
|
|
开始学习
|
|
To działająca w ramach ogółu społeczeństwa grupa młodzieżowa i jej kultura, której cechy to m.in.: sprzeciw wobec kultury dorosłych, odrzucenie ich autorytetów, wytworzenie własnych obyczajów, względna spójność członków, spontaniczność
|
|
|
开始学习
|
|
skinheadzi, hippisi, punki, goci, hiphopowcy, metalowcy, sataniści, emo.
|
|
|
开始学习
|
|
alternatywne np. ekolodzy, buntu np. punki czy skinheadzi, kreacyjne
|
|
|
W polskiej strukturze demograficznej dominują... 开始学习
|
|
kobiety (107 kobiet na 100 mężczyzn)
|
|
|
Większość Polaków mieszka w... 开始学习
|
|
|
|
|
Społeczeństwo polskie ........ się 开始学习
|
|
|
|
|
aktywność zawodowa po 1989 r. 开始学习
|
|
po 1989 r. nastąpił spadek zatrudnienia. Dopiero od 2008 r. zaczęła rosnąć liczba aktywnej zawodowo ludności. W 2022 r. ten współczynnik osiągnął 58%
|
|
|
udział zatrudnienia w poszczególnych sektorach gospodarki 开始学习
|
|
Najwięcej w sektorze III (usługi), najmniej w rolnictwie.
|
|
|
klasy i warstwy przed 1989 r. w Polsce (4) 开始学习
|
|
klasa robotnicza (osoby zatrudnione w przemyśle czy budownictwie - w 88 r. to 40%), klasa chłopska (właściciele gospodarstw rolnych), inteligencja (pracownicy umysłowi o min. średnim wykształceniu), drobnomieszczaństwo (właściciele małych przedsiębiorstw)
|
|
|
zmiany w strukturze społeczeństwa polskiego po 89 r. (5) 开始学习
|
|
spadek znaczenia klas robotniczych oraz chłopskiej, ich pauperyzacja, pauperyzacja inteligencji, pojawienie się nowej warstwy - bogatych przedsiębiorców, wyodrębnienie się podklasy
|
|
|
开始学习
|
|
Pauperyzacja to proces ubóstwienia ludzi lub grup społecznych, prowadzący do zwiększenia liczby biednych osób.
|
|
|
Obecnie można wyróżnić (podobnie jak na Zachodzie) następujące klasy (4) 开始学习
|
|
wyższa, średnia, niższa, podklasa
|
|
|
开始学习
|
|
znacznie liczniejsza, ale bardziej zróżnicowana. stanowiąca tzw. klasę średnią (wcześniej słabo opłacana), nie wyróżnia się stylem życia (przed 1989 się wyróżniała)
|
|
|
Cechy charakterystyczne homo sovieticusa (6) 开始学习
|
|
bierność, roszczeniowość wobec państwa, ucieczka od odpowiedzialności i wolności, brak samodzielnego myślenia i działania, oportunizm, podporządkowanie władzom państwowym.
|
|
|
Rodzaje struktury społecznej (podział ze względu na ...) (6) 开始学习
|
|
wyznaniowa, demograficzna, zawodowa, klasowa, warstwowa, narodowościowa
|
|
|
Struktura klasowa - klasy (4) 开始学习
|
|
wyższa, średnia, niższa, podklasa
|
|
|
ruchliwość społeczna pionowa vs pozioma 开始学习
|
|
pionowa to zmiana klasy, pozioma to zmiana czegoś w obrębie tej samej klasy
|
|
|
Minimum socjalne - definicja 开始学习
|
|
Granica niedostatku poniżej której następuje deprawacja potrzeb człowieka i zachodzi zagrożenie wykluczenia społecznego (W 2004 r. 60% Polaków żyło poniżej minimum socjalnego, w 2018 ok. 40%
|
|
|
Minimum egzystencji - definicja 开始学习
|
|
Wyznacza rozmiary skrajnego ubóstwa, granicę poniżej której następuje zagrożenie życia i rozwoju psychofizycznego człowieka. (w 2005 12% miało dochody poniżej minimum egzsytencji, w 2018 5%)
|
|
|
Trzy wyróżniane rodzaje przyczyn ubóstwa 开始学习
|
|
osobowe niezależne od człowieka jak np. kalectwo, subiektywne zależne od człowieka jak np. niedbalstwo, obiektywne czyli cechy systemowe
|
|
|
Poziom poczucia bezpieczeństwa Polaków na początku 21. w. a teraz 开始学习
|
|
w 2001 r. tylko 18% osób twierdziło że Polska jest krajem bezpiecznym, w 2023 było to 88%.
|
|
|
开始学习
|
|
|
|
|
开始学习
|
|
Powrót do kraju urodzonych poza jego granicami potomków obywateli danego kraju.
|
|
|
Przesiedlenie - definicja 开始学习
|
|
przymusowe wydalenie osób z państwa w wyniku wojen czy wyroku sądu
|
|
|
开始学习
|
|
Zorganizowany bądź żywiołowy powrót np. jeńców
|
|
|
开始学习
|
|
Przyjazd emigrantów do kraju ojczystego lub kraju będącego miejscem ich poprzedniego zamieskzania
|
|
|
开始学习
|
|
Osoba zmuszona do opuszczenia kraju swojego pochodzenia z powodu uzasadnionej obawy przed prześladowaniem np. w wyniku wojny
|
|
|
uchodźca wewnętrzny - definicja 开始学习
|
|
to samo co uchodźca ale w obrębie własnego kraju
|
|
|
Dyferencjacja społeczna inteligencji - definicja 开始学习
|
|
Rozproszenie inteligencji między różnymi klasami ze względu na pełnione przez nią funkcje oraz sytuację materialną.
|
|
|
开始学习
|
|
Koniunkturalizm to dostosowywanie się do sytuacji dla korzyści, często kosztem zasad.Np.: Polityka: Polityk zmienia swoje poglądy w zależności od opinii publicznej, aby zdobyć poparcie w wyborach.
|
|
|
system feudalny - definicja 开始学习
|
|
System feudalny to hierarchiczny ustrój społeczno-gospodarczy, w którym ziemia była podstawą władzy i majątku, a zależności między panami feudalnymi a wasalami opierały się na nadaniu ziemi w zamian za służbę lub daniny.
|
|
|