WOS - Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja

Legitymizacja władzy - definicja

Cecha władzy politycznej, która opiera się na przyzwoleniu społeczeństwa by rządzący podejmowali wiążące decyzje w ich imieniu.

Makiawelizm - definicja

Makiawelizm to postawa oparta na manipulacji i instrumentalnym traktowaniu innych dla osiągnięcia własnych celów, bez względu na moralność.

Etyka przekonań

Polityk najwyżej stawia wyznawane przez siebie wartości. Uznaje, że realizacja jego idei jest ważniejsza niż uboczne skutki negatywne jego działań - często działają tak politycy rewolucyjni lub religijni.

Etyka odpowiedzialności

Polityk bierze pod uwagę skutki swoich działań, przedkłada pragmatyzm nad ideową bezkompromisowość.

Klasyczna (trójelementowa) definicja państwa

państwo = terytorium + ludność + władza

Państwo - definicja

polityczna i terytorialna organziacja społeczeństwa, wyposażona w suwerenne organy władzy legalnie stosujące przymus, do której przynależność ma sformalizowany charakter.

Państwo jako organizacja (5)

polityczna, terytorialna, legalnie stosująca przymus, suwerenna, sformalizowanej przynależności.

wewnętrzne funkcje państwa (4)

stanowienie porządku prawnego, strzeżenie porządku i ładu publicznego, funkcje gospodarcze, socjalne i kulturalne, arbitraż

zewnętrzne funkcje państwa (4)

obrona terytorium państwa, prowadzenie polityki zagranicznej, reprezentowanie interesów obywateli za granicą, ochrona gospodarki przed konkurencją

Teoria naturalna powstania państwa - autor, czas powstania i treść

Platon i Arystoteles, 4. w. p.n.e., Człowiek jest stworzony do życia w państwie które powstało na drodze naturalnego rozwoju (od rodziny, przez gminę do państwa) żeby zapewnić ludziom szczęśliwe życie.

teoria teistyczna (teologiczna) powstania państwa - autor, czas powstania, treść

św. Augustyn i św. Tomasz z Akwinu, 4-5 w. i 13. w., Państwo powstało dzięki zamiarowi Bożemu - konkretne ustroje są dziełem ludzi, ale władza pochodzi od Boga. Dlatego bunt wobec niej jest uzasadniony tylko jeśli władza łamie prawa boskie.

teoria powstania państwa - teoria umowy społecznej - autor, czas powstania, treść

1) Thomas Hobbes, John Locke, Jean-Jacques Rosseau 2) 17, 18 w. 3) Państwo było efektem umowy zawartej między członkami społeczeństwa, żyjącymi dotąd w stanie natury, na mocy której jednostki poddały się woli zbiorowej.

teoria marksistowska powstania państwa - autor, czas powstania i treść

1) Karol Marks, Fryderyk Engels 2) 19. w. 3) Państwo było efektem wzrostu wydajności pracy, powstawania własności prywatnej i rozpadu bezklasowych wspólnot rodowo-plemiennych na walczące ze sobą klasy - panującą i poddaną.

teoria powstania państwa - teoria podboju - autor, czas powstania, treść

1) Ludwik Gumplowicz, Eugen Dühring 2) 19. w. 3) Państwo powstało w wyniku podboju słabszych plemion przez plemiona silniejsze, które przejęły w nim władzę i regulowały wszelkie aspekty życia społeczno-politycznego.

Schemat powstania państwa według Arystotelesa (4)

jednostki -> dom (rodzina) -> gmina wiejska -> państwo (polis)

Schemat powstania państwa według Thomasa Hobbesa (17. w.) (3)

stan natury - brak państwa, ludzie żyją w stanie ciągłej wojny każdy vs każdy | umowa społeczna - do pokoju skłania ludzi strach przed śmiercią i chęć wygodnego życia | państwo

sposoby pierwotne nabycia obywatelstwa (2)

prawo krwi/prawo ziemi

sposoby wtórne nabycia obywatelstwa (5)

repatriacja, opcja (przywrócenie obywatelstwa dziecku które wcześniej utraciło je z powodu woli rodziców - obywateli różnych państw), naturalizacja, małżeństwo, reintegracja

Sposoby nadania polskiego obywatelstwa (5)

przez urodzenie, przez znalezienie (dziecka bez rodziców), przez przysposobienie (małoletni przed ukończeniem 16 r.ż został przysposobiony przez Polaków), przez Prezydenta RP, uznanie za obywatela przez wojewodę (min. czas przebywania w RP), przywrócenie

Utrata polskiego obywatelstwa (1)

Nie może go utracić, chyba że sam się go zrzeknie

Koncepcje polityki (5)

klasyczna (troska o dobro obywateli), koercyjna (zagwarantowanie bezpieczeństwa i porządku), konsensualna (eliminacja przemocy, dochodzenie do konsensusu), konfliktowa (walka o władzę), bez ideologii (głosy są miarą sukcesu)

Ideologia - definicja

Mniej lub bardziej spójny zbiór poglądów, przekonań i wartości które stanowią podstawę zorganizowanych działań politycznych.

Doktryna - definicja

Doktryna to system uporządkowanych poglądów, zasad lub teorii dotyczących określonej dziedziny wiedzy, ideologii, religii, polityki lub prawa, który pełni funkcję przewodnika w działaniu lub interpretacji rzeczywistości.

czym jest leseferyzm

Doktryną postulującą minimalną ingerencję państwa w gospodarkę

Optymizm antropologiczny definicja

Wiara w to że człowiek jest z natury dobry i potrafi dążyć do postępu

Konstytucjonalizm definicja

Przekonanie że rząd jest ważny ale powinien być ograniczony np. konstytucją czy podziałem władzy

determinizm społeczny definicja

przekonanie że na człowieka wpływa otoczenie itp

laickość w socjaldemokracji

Przekonanie że państwo powinno być neutralne światopoglądowo, przestrzegać zasady oddzielenia Kościoła od państwa i uwzględniać interesy różnych grup społecznych

Materializm historyczny - definicja

Materializm historyczny to teoria Karola Marksa, według której rozwój społeczny i historyczny wynika z konfliktów klasowych uwarunkowanych ekonomicznie, a baza materialna (gospodarka) determinuje nadbudowę (instytucje, ideologie).

czym jest alterglobalizm

Alterglobalizm to ruch sprzeciwiający się negatywnym skutkom globalizacji, takim jak nierówności społeczne czy dominacja korporacji. Postuluje alternatywne formy współpracy oparte na sprawiedliwości, zrównoważonym rozwoju i poszanowaniu różnorodności.

Demokracja bezpośrednia vs pośrednia

Demokracja bezpośrednia polega na tym, że obywatele osobiście podejmują decyzje w sprawach publicznych (np. referenda). W demokracji pośredniej obywatele wybierają przedstawicieli, którzy podejmują decyzje w ich imieniu (np. parlament).

Suwerenności narodu (ludu) na czym polega

Przekonanie, że wszelka władza w państwie pochodzi od narodu, a władza nie jest własnością żadnej jednostki a kolektywu