schizofrenia

szczególna ostrożność - amisulpryd

hiperprolaktynemia

szczególna ostrożność - aripiprazol

niekiedy pobudzenie, agitacja

szczególna ostrożność - kwetiapina

nieustabilizowane ciśnienie krwi, otyłość, zaburzenia metaboliczne

szczególna ostrożność - olanzapina

zaburzenia metaboliczne, nadwaga

szczególna ostrożność - risperidon

hiperprolaktynemia, nasilone objawy pozapiramidowe

szczególna ostrożność - sertindol

wydłużenie odstępu QT, zaburzenia przewodnictwa w mięśniu sercowym, choroby krążenia przebiegające z zaburzeniami rytmu serca

szczególna ostrożność - ziprasidon

1. wydłużenie odstępu QT, 2. zaburzenia przewodnictwa w mięśniu sercowym, 3. choroby krążenia przebiegające z zaburzeniami rytmu serca, 4. nasilone objawy pozapiramidowe

objawy osiowe (negatywne, podstawowe):

1. zaburzenia myślenia (roztargnienie, rozpad, zaburzenia toku myślenia) i mówienia (słowotok, dziwaczne wypowiedzi, ciągłe powtarzanie, neologizmy) 2. zaburzenia w sferze afektywnej (zobojętnienie, nadwrażliwość, depresyjność, drażliwość, utrata kontaktu, ambiwalencja uczuciowa). 3. zaburzenia przeżywania własnej osoby (autyzm, depersonalizacja, poczucie wyobcowania, rozpad struktury osobowości).

objawy dodatkowe (pozytywne, towarzyszące):

1) omamy (halucynacje, słuchowe, wzrokowe, zapachowe, smakowe) 2) urojenia (prześladowcze, seksualne, trucia) 3) zaburzenia motoryki i napędu (tzw. objawy katatoniczne – bezruch, zatrzymanie mówienia, zahamowanie napędu, ale też niepokój, pobudzenie ruchowe, stereotypie ruchowe)

Postacie kliniczne schizofrenii

1. prosta – niemal wyłącznie objawy osiowe, trudny do zidentyfikowania początek; brak odczuwania przyjemności i powolne wycofywanie się z życia. 2. hebefreniczna – ujawnia się w wieku młodzieńczym, niedorzeczne i błazeńskie zachowania, odhamowanie. 3. katatoniczna: a) hipokinetyczna → chory praktycznie się nie porusza, nawet przez kilka dni. b) hiperkinetyczna → chory jest ruchliwy, biega, szaleje 4. urojeniowa → omamy słuchowe, rzadko halucynacje.

Działania niepożądane - Zaburzenia ruchowe (objawy pozapiramidowe)

efekt antagonizmu receptorów D: 1. akatyzja, 2. dyskinezy napadowe, 3. późne dyskinezy, 4. złośliwy zespół neuroleptyczny. 5. poneuroleptyczny zespół Parkinsona

Działania niepożądane - Zaburzenia układu wegetatywnego

działanie cholinolityczne: 1. zaburzenie procesów poznawczych, 2. hipertermia, 3. suchość w ustach, 4. zaburzenia akomodacji, zmniejszenie pocenia się, zaparcia. działanie adrenolityczne: spadek ciśnienia, wyrównawcza tachykardia, zawroty głowy

Działania niepożądane - Działanie p/histaminowe

1) spadek ciśnienia 2) sedacja 3) wzrost masy ciała

Działania niepożądane - Psychiczne:

1) zaburzenia ruchowe – brak napędu 2) stany depresyjne 3) upośledzenie sprawności intelektualnej,

Działania niepożądane - Zaburzenia hormonalne

blokada receptorów D w obrębie przysadki mózgowej: 1) hiperprolaktynemia, 2) zaburzenia cyklu, miesięcznego, zahamowanie owulacji, 3) zaburzenia seksualne, 4) hiperglikemia, 5) osłabienie libido i potencji.

Działania niepożądane - Zmiany czynności wątroby

a) wzrost aktywnośći aminotransferaz b) żółtaczka cholestatyczna

Działania niepożądane - Zaburzenia hematologiczne

agranulocytoza

Działania niepożądane - Uczuleniowe reakcje skórne

1) wysypki 2) uczulenie na UV 3) odkładanie się pigmentu w siatkówce i rogówce

leczenie - akatyzja

męczące poczucie niepokoju, które jest związane z niemożnością pozostania przez chwilę w spoczynku: 1. stopniowe zmniejszanie dawki neuroleptyku, 2. β-adrenolityki, 3. benzodiazepiny, 4. cholinolityki, 5. amantadyna, 6. małe dawki amitryptyliny

leczenie - dyskinezy napadowe

nagłe skurcze różnych grup mięśni: 1. leki przeciwparkinsonowskie cholinolityczne: biperiden, pridinol, triheksyfenidyl 2. benzodiazepiny

leczenie -późne dyskinezy

charakteryzują się nieprawidłowymi i często stereotypowymi ruchami typowymi dla zaburzeń hiperkinetycznych; nieodwracalne; efekt up-regulacji: 1. brak skutecznego leczenia przyczynowego 2. zamiana NL I generacji na NL II generacji, 3. leki p/parkinsonowskie, 4. duże dawki wit. E, 5. leki GABA-ergiczne

leczenie -złośliwy zespół neuroleptyczny

ciężkie zaburzenia pozapiramidowe (sztywność mięśniowa – rigor; osłupienie – stupor), zaburzenia świadomości, układu krążenia, wysoka gorączka: 1. odstawienie NL, 2. leki dopaminergiczne: bromokryptyna, amantadyna, 3. dantrolen, 4. benzodiazepiny,

leczenie - poneuroleptyczny zespół Parkinsona

zespół hipertoniczno-hipokinetyczny (drżenia mięśniowe, akatyzja): 1. obniżenie dawki NL, 2. leki p/parkinsonowskie o działaniu cholinolitycznym: biperiden, pridinol, triheksyfenidyl, 3. leki dopaminergiczne: amandatyna

Klozapina - wskazania

1) działanie uspokajające, p/wytwórcze. 2) efekt mokrej poduszki → wynik wpływu na układ serotoninergiczny. 3) grupa B leków stosowanych w czasie ciąży. 4) nie wywołuje objawów pozapiramidowych (ze względu na wpływ na rec. D2C) Wskazania: 1. schizofrenia oporna na inne NL 2. schizofrenia + poważne objawy neurologiczne

Klozapina - DN

granulocytoza i agranulocytoza (niezbędne monitorowanie obrazu krwi co tydzień przez pierwsze 0,5 roku leczenia), suchość w jamie ustnej lub nadmierne wydzielanie śliny, hipertermia

NL w podeszłym wieku

Psychogeriatria – mniejszy wpływ na krążenie i hemostazę: tiorydazyna, promazyna, pochodne tioksantenu: klopentiksol (uspokajająco), tiotiksen (aktywizująco),

Rekomendowane badania laboratoryjne przed rozpoczęciem leczenia LPIIG

morfologia krwi, aktywność transaminazy asparaginowej i alaninowej, poziom bilirubiny, poziom kreatyniny, stężenie elektrolitów, glikemia na czczo, lipidogram na czczo. W uzasadnionych przypadkach należy rozważyć wykonanie oznaczenia poziomu prolaktyny i hormonów tarczycy (TSH, FT4).

klozapina - szczególne zalecenia

1. brak efektu innych leków neuroleptycznych, 2. nie należy stosować doraźnie, 3. tylko u chorych z prawidłową liczbą leukocytów. 4. zapewnienie współpracy pacjenta w leczeniu. 5. gdy korzyść z jego stosowania przeważa nad ryzykiem powikłań kardiologicznych. 6. nie należy łączyć z neuroleptykami podawanymi w postaci o przedłużonym działaniu. 7. objawy infekcji - konieczny kontakt z lekarzem.