pytania specjalnościowe nauczycielskie

Czym zajmuje się psychologia? Jakie jej działy są ważne w pracy nauczyciela?

Psychologia bada ludzkie zachowanie i procesy psychiczne. W pracy nauczyciela ważna jest psychologia rozwojowa, wychowawcza i społeczna pomagają rozumieć uczniów i motywować ich do nauki.

Różnice między pamięcią krótkotrwałą a trwałą.

Krótkotrwała przechowuje mało informacji na krótko; trwała: duże ilości danych przez długi czas dzięki powtórkom i znaczeniu.

Rodzaje pamięci długotrwałej wg Tulvinga.

Episodic (wspomnienia), semantic (wiedza), procedural (umiejętności).

Utwór i plagiat wg prawa autorskiego.

Utwór to oryginalny przejaw twórczości. Plagiat to przywłaszczenie cudzej pracy np. skopiowanie tekstu bez źródła.

Własność intelektualna i dozwolony użytek.

Własność intelektualna to prawa do twórczości (np. książka, film). Dozwolony użytek to możliwość korzystania z fragmentów w celach edukacyjnych lub prywatnych.

Autorskie prawa majątkowe a osobiste.

Majątkowe = korzyści finansowe i publikacja. Osobiste = prawo do autorstwa i nienaruszalności utworu.

Kryteria dojrzałości przedszkolnej i szkolnej.

Obejmują rozwój fizyczny, emocjonalny, społeczny i poznawczy. Dziecko musi umieć współpracować, skupić uwagę i kontrolować emocje.

Profilaktyka, diagnoza i terapia niepowodzeń szkolnych.

Profilaktyka zapobiega trudnościom, diagnoza wykrywa przyczyny, terapia pomaga pokonać problemy w nauce i emocjach.

Proces nauczania i uczenia się wg W. Okonia.

Składa się z ogniw: poznanie, utrwalenie, zastosowanie wiedzy, kontrola i ocena wyników.

Etapy rozwoju psychospołecznego wg Eriksona.

Osiem etapów od niemowlęctwa do dorosłości; każdy ma konflikt (np. zaufanie vs nieufność), którego rozwiązanie wpływa na dalszy rozwój.

Społeczne funkcje edukacji.

Socjalizacja (przekazywanie norm), stratyfikacja (hierarchia społeczna), selekcja (dobór według osiągnięć).

Klasyfikacja środków dydaktycznych i ich funkcje.

Środki: wizualne, słuchowe, techniczne, interaktywne. Ułatwiają zrozumienie, motywują i wspierają zapamiętywanie.

Metody aktywizujące a teoria kształcenia wielostronnego.

Angażują ucznia emocjonalnie, poznawczo i praktycznie (np. drama, burza mózgów). Odpowiadają czterem drogą uczenia wg Okonia.

Metody wychowania wg M. Łobockiego.

Perswazja (rozmowa), nagradzanie i karanie, przykład osobisty, współdziałanie i organizowanie sytuacji wychowawczych.

Kompetencje i kwalifikacje nauczyciela współczesnej szkoły.

Wiedza merytoryczna i pedagogiczna, umiejętność pracy z uczniami, empatia, komunikacja, otwartość na zmiany i rozwój.

Formy organizacyjne pracy wychowawczej z dziećmi w wieku przedszkolnym.

Zajęcia z całą grupą, w małych zespołach lub indywidualnie. Obejmują zabawy dydaktyczne, ruchowe, tematyczne i dowolne.

Główne założenia Podstawy programowej (2017 i zmiany 2024).

Dokument określający cele, treści i efekty nauczania. W nauczaniu języka angielskiego podkreśla komunikację, rozwijanie czterech sprawności, zabawę i dostosowanie treści do wieku dziecka.

Indywidualizacja w procesie kształcenia dziecka.

To dostosowanie metod, tempa i form pracy do potrzeb, możliwości i stylu uczenia się każdego ucznia. Pomaga rozwijać mocne strony i pokonywać trudności.

Specjalne potrzeby edukacyjne dziecka.

Obejmują trudności wynikające z niepełnosprawności, zaburzeń lub wybitnych uzdolnień. Wymagają wsparcia, indywidualnych planów i współpracy z psychologiem i pedagogiem.

Ścieżka awansu zawodowego nauczyciela wg prawa oświatowego.

Etapy: nauczyciel początkujący, mianowany, dyplomowany, ekspert. Awans zależy od stażu pracy, szkoleń i oceny dorobku zawodowego.