| 问题 | 答案 | |||
|---|---|---|---|---|
|
Omnis definitio in iure civili periculosa est; parum est enim, ut non subverti posset
|
||||
|
Ius est ars boni et aequi
|
||||
|
Nulla est iurisprudentia sine latina sapientia
|
||||
|
Hominum causa omne ius constitutum sit
|
||||
|
Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non ledere, suum cuique tribuere
|
||||
|
Aequitas
|
||||
|
Fiat iustitia, pereat mundus
|
||||
|
Bis de eadem re agere non licet (lub ne bis in idem)
|
||||
|
Acta publica probant se ipsa
|
||||
|
Actor sequitur forum rei
|
||||
|
Semel heres semper heres
|
||||
|
Indigno aufertur hereditas
|
||||
|
Mater semper certa est: pater est, quem nuptiae demonstrant
|
||||
|
Adoptio naturam imitatur
|
||||
|
Affines sunt viri et uxoris cognati
|
||||
|
Res nullius cedit primo occupanti
|
||||
|
Prior tempore potior iure
|
||||
|
Superficies solo cedit
|
||||
|
Res perit suo domino
|
||||
|
Expedit enim rei publicae, ne quis re sua male utatur
|
||||
|
Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet
|
||||
|
Obligatio impossibilium nulla est
|
||||
|
Et non facere facere est
|
||||
|
Si unus solvat, omnes liberanatur
|
||||
|
Rebus sic stantibus omnis promissio intellegitur
|
||||
|
Dies interpellat pro homine
|
||||
|
Sine pretio nulla vendito
|
||||
|
Male enim nostro iure uti non debemus
|
||||
|
Ab initio nullum semper nullum
|
||||
|
Rei turpis nullum mandatum est
|
||||
|
Nemo de domo sua extrahi debet
|
||||
|
Casus est maior vis cui humana infirmitas resistere non potest
|
||||
|
Ius naturale est, quod natura omnia animalia docuit: nam ius istud non humani generis proprium, sed omnium animalium
|
||||
|
Legem bonam a mala nulla alia nisi naturae norma divider possumus
|
||||
|
Iura non in singulas personas, sed generaliter constituuntur
|
||||
|
Lex non obligat nisi promulgata
|
||||
|
Lex retro non agit
|
||||
|
Simplicitas legibus amica
|
||||
|
Legem brevem esse oportet
|
||||
|
In legibus magis simplicitas quam difficultas placet
|
||||
|
Misera est vita, ubi ius est vagum aut incertum
|
||||
|
Magistratum lege esse loquentem, legem autem mutuum magistratum
|
||||
|
Quid est enim civitas nisi iuris societas civium?
|
||||
|
Amemus patriam, pareamus legibus
|
||||
|
Auctoritas, non veritas facit legem
|
||||
|
Placuit in omnibus rebus praecipuam esse iustitiae aequitatisque quam stricti iuris rationem
|
||||
|
A verbis legis non est recedendum
|
||||
|
Cuius est condere, eius est abrogare
|
||||
|
Iudex est lex loquens / Iudicis est ius dicere, non dare
|
||||
|
Ex iniuria ius non oritur
|
||||
|
Nemo ex suo delicto meliorem suam condicionem facere potest
|
||||
|
Non ex regula ius sumatur, sed ex iure qoud est regula fiat
|
||||
|
Applicatio est vita regulae
|
||||
|
Iustitia non debet claudicare
|
||||
|
Roma locuta causa finita
|
||||
|
Iustitia vestras iudicabo
|
||||
|
Nemo est iudex in propria causa
|
||||
|
Audiatur et altera pars
|
||||
|
Prius quam exaudias, ne iudices
|
||||
|
Erubescens, cum sine lege loquimur
|
||||
|
Facta probantur, iura novit curia
|
||||
|
Bonus iudex damnat improbanda, non odit
|
||||
|
Boni iudicis est lites dirimere
|
||||
|
Qoud legibus omnissum est, non omnittetur religione iudicantis
|
||||
|
Sapientis iudicis est semper cogitare, quid lex cogat
|
||||
|
Iudex non facile recedere debet
|
||||
|
Se damnat iudex, innocentem qui opprimit
|
||||
|
Nulla poena sine culpa
|
||||
|
Nullum crimen sine lege
|
||||
|
Nullum crimen sine poena
|
||||
|
Nullum crimen sine periculo sociali
|
||||
|
Debet quis iuri subiacere, ubi deliquit
|
||||
|
Graviore culpa gravior poena
|
||||
|
Geminat peccatum, quem delicti non pudet
|
||||
|
Affectus punitur, etsi non sequatur effectus
|
||||
|
Minor in delictis maior habetur
|
||||
|
Ultimum supplicium esse mortem solam interpretamur
|
||||
|
Semel comissa poena non evanescit
|
||||
|
Poena maior absorbet minorem
|
||||
|
Multiplicata transgressione crescat poenae inflictio
|
||||
|
Ex singulis causis singulae poenae irrogantur
|
||||
|
Facientes et consentientes pari poena plectuntu
|
||||
|
Expedit rei publicae, ut finis sit litium
|
||||
|
Crimina morte extinguuntur
|
||||
|
Ius et furi dicitur
|
||||
|
Nemo iudex in causa sua
|
||||
|
Nullus describatur reus, priusquam convincatur
|
||||
|
Neminem captivabimus nisi iure victum
|
||||
|
Absentem in crminibus damnari non oportet
|
||||
|
Tantum devolutum, quantum appellatum
|
||||
|
Reformatio in peius iudici appellatio non licet
|
||||
|
Accusare nemo se debet (nisi coram deo)
|
||||
|
Facultas probandi non est augustanda
|
||||
|
In criminalibus probationes debent esse luce clariores
|
||||
|
Qod non est in actis, non est in mundo
|
||||
|
In dubiis benigniora / clementia
|
||||
|
In dubiis minus
|
||||
|
In dubio pro reo iudicandum est
|
||||
|
In dubio pro libertate
|
||||
|
Animus malus
|
||||
|
Causa criminalis
|
||||
|
Corpus delicti
|
||||
|
Delicto flagranti / in flagranti
|
||||
|
Habeas corpus
|
||||
|
Morbus mentalis
|
||||
|
Poena capitis / ultimum supplicium
|
||||
|
Poena talionis
|
||||
|
Vis compulsiva
|
||||
|
Corruptissima / perditissima re publica plurimae leges
|
||||
|
Leges ab omnibus intellegi debent
|
||||
|
De minimis non curat lex
|
||||
|
Verba cum effectu acipienda
|
||||
|
Ubi eadem legis ratio, ibi eadem legis dispositio
|
||||
|
Clara non sunt interpretanda
|
||||
|
Interpretatio cessat in claris
|
||||
|
Eius est interpretari leges, cuius est condere
|
||||
|
Apices iuris non sunt iura
|
||||
|
Contra legem facit, qui id facit qoud lex prohibet, in fraudem vero, qui salvis verbis legis sententiam eius circumvenit
|
||||
|
Secundum legem
|
||||
|
Contra legem
|
||||
|
Praeter legem
|
||||
|
Lege non distinguente nec nostrum est distinguere
|
||||
|
Exceptio est strictissimae interpretationis
|
||||
|
Expressio specialis omnem impedit extensionem
|
||||
|
Exclusa censentur omnia, quae lex enumerando non inclusit
|
||||
|
Interpretatio declarativa (Extensiva et Restrictiva)
|
||||
|
Argumentum a rubrica
|
||||
|
Incivile est nisi tota lege respecta una aliqua particula eius proposita iudicare vel respondere
|
||||
|
Benignius leges interpretandae sunt, quo voluntas earum conservetur
|
||||
|
Sensum, non verba spectamus
|
||||
|
Ratio legis
|
||||
|
Lex superior derogat legi lnferiori
|
||||
|
Lex specialis derogat legi generali
|
||||
|
Lex posteriori derogat legi priori
|
||||
|
Summum ius summa iniuria
|
||||
|
Abrogata lege abrogante non reviviscit lex abrogata
|
||||
|
Omnia sunt interpretanda
|
||||
|
Lex iniusta non est lex
|
||||
|
Non omne quod licet honestum est
|
||||
|
Pacta sunt servanda
|
||||
|
Silent leges inter arma
|
||||
|
Ubi societas, ibi civitas ibi ius
|
||||
|
Salus populi suprema lex esto
|
||||
|
Onus probandi
|
||||
|
Legum servi sumus ut liberi esse possimus
|
||||
|
Cessante ratione legis, cessat lex ipsa
|
||||