Dieci 8/2

Dobry, Lepszy, Najlepszy (bardzo dobry), Lepszy, Najlepszy (doskonały)

Buono, Piu Buono, Il piu Buono(buonissimo) Migliore, il migliore(ottimo)

Zły, gorszy, najgorszy (bardzo zły)

Cattivo, piu cattivo, il piu cattivo (cattivissimo), cattivo, peggiore, il peggiore (pessimo)

z niczym nie porównujemy -issimo

.

Duży, większy, największy, (bardzo duży) (maksymalny)

Grande, piu grande, il piu grande, (grandissimo) Grande, maggiore, il maggiore (massimo)

Mały, najmniejszy, najmniejszy (najmniejszy) Mały, mniejszy, najmniej (minimalny)

Piccolo, piu piccolo, il piu piccolo (piccolissimo) Piccolo, minore, il minore (minimo)

stopień równy:

così/tanto + agg. + come/quanto

Luca jest tak samo wysoki jak Marco.

Luca è così alto come Marco.

stopień wyższy

più + agg. + di/che

Ta książka jest ciekawsza niż tamta.

Questo libro è più interessante di quello.

stopień niższy

meno + agg. + di/che

Ona jest mniej miła niż jej siostra.

È meno simpatica di sua sorella.

Najwyższy względny

il più / meno + agg. + di/tra

Ona jest najlepsza z grupy.

È la più brava del gruppo.

najwyższy absolutny

agg. + -issimo / molto / super + agg.

On jest najmilszy.

È simpaticissimo.

bardziej potoczne, stopień równy

così + agg. + come

Marta jest tak wysoka jak Anna.

Marta è così alta come Anna.

bardziej formalny / literacki

tanto + agg. + quanto

Marta jest tak wysoka jak Anna.

Marta è tanto alta quanto Anna.

Porównanie dwóch rzeczy/osób

di

Luca jest wyższy od Marco.

Luca è più alto di Marco.

Porównanie dwóch cech jednej rzeczy/osoby, 2 przymiotniki, 2 bezokoliczniki, 2 wyrażenie przyimkowe

che

Ta pizza jest lepsza niż droga.

Questa pizza è più buona che costosa.

Forma Regularna-Gdy mówimy o konkretnych cechach fizycznych, rozmiarach, wymiarach

.

W Umbrii znajduje się najmniejszy teatr na świecie.

In Umbria c’è il teatro più piccolo del mondo.(no: minore)

Nieregularna: Gdy mówimy o rzeczach abstrakcyjnych, danych statystycznych, wieku

Irregolare maggiore / minore

Z moich trzech braci Dario jest najstarszy. Włosi nie piją kawy namiętnie.

Dei miei tre fratelli, Dario è il maggiore. Gli italiani non sono i maggiori consumatori di caffè.

„Ne” zastępuje wyrażenie „di + rzeczownik” lub „di + całe zdanie”.

.

Nie kupuj tego odkurzacza. Nie potrzebujesz go.

Non comprare quell’aspirapolvere. Non ne hai bisogno.

Macie ochotę iść do kina?

Vi va di andare al cinema?

Nie, nie mamy na to ochoty.

No, non ne abbiamo voglia.

Najczęstsze wyrażenia z „ne”

.

potrzebować czegoś

avere bisogno di

Potrzebuję tego.

Ne ho bisogno.

mieć ochotę na coś

avere voglia di

Mam na to ochotę.

Ne ho voglia.

mówić o czymś

parlare di

Porozmawiajmy o tym.

Ne parliamo.

pamiętać o czymś

ricordarsi di

Pamiętam o tym.

Me ne ricordo.

być pewnym czegoś

essere sicuro di

Jestem tego pewien.

Ne sono sicuro.

zauważyć coś

accorgersi di

Zauważyłem to.

Me ne sono accorto.

być zadowolonym z czegoś

essere soddisfatto di qualcosa

myśleć o czymś

pensare di qualcosa

wiedzieć o czymś

sapere di qualcosa

Tryb przypuszczający służy do: Grzecznych próśb / pytań

.

Czy dałbyś mi chleba?

Mi daresti del pane?

Wyrażania życzeń, pragnień, marzeń

.

Chciałbym/chciałabym zmienić mieszkanie.

Mi piacerebbe cambiare casa.

Powinieneś uprawiać sport.

Dovresti fare sport.

rozmawiałbym, rozmawiałbyś, on rozmawiałby, my rozmawialibyśmy, wy rozmawialibyście, oni rozmawialiby

parlare parlerei parleresti parlerebbe parleremmo parlereste parlerebbero

Czytałbym, czytałbym, czytałbyś, czytałbyś, czytałbyś, czytalibyśmy, czytalibyście, czytalibyście, czytaliby

leggere leggerei leggeresti leggerebbe leggeremmo leggereste leggerebbero

skończyłbym skończyłbym ty byś skończył to by się skończyło my byśmy skończyli wy byście skończyli oni by skończyli

finire finirei finiresti finirebbe finiremmo finireste finirebbero

Czasowniki zakończone na -care / -gare dodają h

giocherei, pagherei

Czasowniki zakończone na -ciare / -giare tracą i

mangerei, comincerei

Byłbym

essere sarei

Miałbym

avere avrei

Powinienem musieć

dovere dovrei

mógłbym

potere potrei

Chciałbym

volere vorrei

Poszedłbym

andare andrei

Przyszedłbym

venire verrei

zobaczyłbym

vedere vedrei

Żyłbym

vivere vivrei

trzymałbym

tenere terrei

Zostałbym

rimanere rimarrei

Wypiłbym

bere berrei

Dałbym

dare darei

Zrobiłbym

fare farei

Zostałbym

stare starei

Chcielibyśmy mieszkać na wsi.

A noi piacerebbe vivere in campagna.

Przepraszam, czy mógłbym mówić głośno?

Scusa, potrei parlare a voce alta?

Marina, dobrze byś zrobiła, gdybyś nie wychodziła przy takiej pogodzie.

Scusa Marina, ma faresti bene a non uscire, con questo tempo.

Tato, czy mógłbym pożyczyć twój samochód dziś wieczorem?

Papà, mi presteresti la macchina, stasera?

Bastare – znaczy „wystarczać”. We włoskim działa on jak czasownik nieosobowy lub zwrotny

.

Wystarczyłaby mi przerwa.

Mi basterebbe una pausa.

Czy wystarczyłyby ci dwa dni?

Ti basterebbero due giorni?

męski – il

bel palazzo bei palazzi

męski – lo

bello specchio begli specchi

męski – l’

bell’ appartamento begli appartamenti

żeński – la

bella terrazza belle terrazze

Czasami „bello” nie oznacza „ładny/piękny”, tylko służy do wzmocnienia znaczenia rzeczownika, który po nim następuje – dla podkreślenia, jak coś jest duże, trudne, ważne, odważne itd.

.

To naprawdę poważny problem, nie wiem, jak go rozwiążemy.

Questo è davvero un bel problema che non so come potremo risolvere.

Masz naprawdę niezłe (duże) odwagę, żeby mi to powiedzieć!

Hai proprio un bel coraggio a dirmi queste cose!

Aleś narozrabiał! (duży bałagan)

Hai fatto un bel casino!

To dopiero dobra wiadomość!

Questa sì che è una bella notizia!

ładne mieszkanie ładne apartamenty

bell’ appartamento begli appartamenti

Na nasze górskie wakacje musimy kupić porządny, dobrej jakości plecak.

Per le nostre vacanze in montagna dobbiamo comprare un bello zaino di qualità.

Ten aktor mi się nie podoba, ale ma ładne oczy.

Quell’attore non mi piace, ma ha dei begli occhi.

Spędziliśmy wakacje w ładnym apartamencie na wynajem.

Abbiamo passato le vacanze in un bell’ appartamento in affitto.

Burmistrz dwa lata temu składał wiele ładnych (dobrze brzmiących) obietnic, ale nic nie zrobił.

Il sindaco due anni fa ha fatto tante belle promesse, ma poi non ha fatto niente.

Chciałbym kupić ładną parę butów na ważne okazje.

Vorrei comprare un bel paio di scarpe per le occasioni importanti.

Waszą wizytą sprawiliście mi miłą niespodziankę!

Con la vostra visita mi avete fatto una bella sorpresa!

W ostatnim roku przeczytałem wiele dobrych książek.

Nell’ultimo anno ho letto molti bei libri.

kot → kociak

gatto → gattino

butelka → mała butelka

bottiglia → bottiglietta

torba, torebka

una borsa, una borsetta

kot → duży kot

gatto → gattone

pudełko → duże pudełko

scatola → scatolone

Gdy rzeczownik żeński dostaje przyrostek -one, zmienia się na rodzaj męski, bo -one tworzy formy męskie.

.

butelka, duża butelka

una bottiglia, un botiglione

pudełko, duże pudełko

una scatola, un scatolone

dom, duży dom

una casa, un casone

Przyrostki -ino, -etto zwykle nie zmieniają rodzaju – zdrobnienie zachowuje ten sam rodzaj gramatyczny co wyraz podstawowy.

.

okres (epoka) faszystowska

l’epoca fascista

król

il re

powierzyć władzę

affidare il potere

podkreśla przede wszystkim

sottolinea sopratutto

mała dziewczynka

ragazzina / ragazzetta

prezent, mały prezent

regalo regalino, regaletto

Jeśli słowo kończy się na -ino, to nie dostaje już -ino, ale może mieć -etto, np.

giardino → giardinetto

dziecko, dzieciątko

bambino, bambinetto

łóżko, łóżeczko dziecięce

letto, lettino

widelec, mały widelec

forchetta, forchettina, forchettetta

mebel, mebelek

mobile, mobiletto

ząb, mały ząb

dente, dentino, dentetto

pigułka, mała pigułka

pillola, pillolina, piloletta

samochód, samochodzik-zabawka / mały samochodzik (wyjatek)

macchina, macchinina / macchinetta

Powinieneś dać ogłoszenie na osiedlu.

Dovresti mettere un annuncio nel quartiere.

Życzenie

un desiderio

prośba

una richiesta

Rada

un consiglio

Ale czy nie miałeś przyjść o 10?

Ma non dovevi venire alle 10?

Przed godzinami w języku włoskim używamy przyimka a + rodzajnik określony le (bo 10 to liczba mnoga)

.

o ósmej

alle otto

O wpół do szóstej

Alle cinque e mezza

O godzinie dziewiątej wieczorem

Alle nove di sera

Jasne, że cię ogolę!

Certo che ti faccio la barba!

Oczywiście że

Certo che...

Jasne, że przyjdę!

Certo che vengo!

Oczywiście, że nie!

Certo che no!

Oczywiście, że tak.

Certo che si

Włóż jedzenie do środka

Mettere il cibo all’interno

Nie wszystkie pojemniki nadają się do tego typu gotowania

non tutti i contenitori vanno bene per questo tipo di cottura

Wybierz czas i intensywność.

Selezionare il tempo e l’intensità.

Poczekaj na sygnał dźwiękowy.

Aspettare il BIP.

Uwaga: jedzenie może stać się bardzo gorące w kilka minut.

Attenzione: il cibo può diventare molto caldo in pochi minuti.

oddzielić różne tkaniny lub kolory

separare i tessuti o i colori troppo diversi

Dodać proszek do prania i płyn do płukania.

Aggiungere il sapone e l’ammorbidente

Wybierz rodzaj prania i temperaturę.

Selezionare il tipo di lavaggio e la temperatura.

Usunąć ewentualne resztki jedzenia z talerzy i garnków.

Togliere eventuali resti di cibo da piatti e pentole.

Włożyć naczynia w uporządkowany sposób do maszyny.

Inserire le stoviglie in modo ordinato nella macchina.

Dodać detergent w proszku lub żelu i wybrać program.

Aggiungere il detersivo in polvere o in gel e selezionare il programma.

SICCOME – „ponieważ” na początku zdania Używamy, gdy chcemy najpierw podać przyczynę, a dopiero potem wynik. Jest bardziej neutralne i często używane w języku mówionym i pisanym.

.

Dzięki internetowi poznał wielu miłośników zabytkowych samochodów

Grazie a internet ha conosciuto tantissimi appassionati di auto d’epoca

W ten sposób udało jej się osiągnąć swój cel.

Così è riuscita a raggiungere il suo obiettivo.

ale do tej pory nie było żadnych samouczków wideo, dzięki którym można by się tego nauczyć.

ma fino a oggi non esistevano dei videotutorial per imparare.

Czy zabrałbyś psa na spacer?

Porteresti il cane fuori?

Przepraszam, czy mogłabym/mógłbym wiedzieć, ile kosztuje ta pralka

Senta, scusi, potrei sapere quanto costa questa lavatrice?

Nie potrzebuję tego

Non mi serve, Non ne ho bisogno

Dziękuję bardzo

La ringrazio, Grazie mille

Potrzebuję pomocy

Mi serve una mano, Ho bisogno di aiuto

Nie mam pojęcia, nie wiem

Non ne ho idea, Non lo so

Proszę bardzo

Non c’è di che, Prego

Na szczęście, dzięki Bogu

Meno male, Per fortuna

Nie ma za co, nie ma problemu, prosze sie nie przejmować

si figuri

Wysłałby mi Pan/Pani swoje godziny (kiedy można się spotkać) prywatnie?

Mi manderebbe i Suoi orari in privato?

Chciałbym wiedzieć, z jakiego materiału jest wykonany.

Vorrei sapere di che materiale è.

O której godzinie mógłbym/mogłabym (przyjść) jeszcze dziś wieczorem?

A che ora potrei entro stasera?

Czy mogę wpaść, żeby go odebrać?

Posso passare a prenderlo

Czy wymaga naprawy czy działa prawidłowo?

È da riparare o funziona bene?

aneks kuchenny

angolo cottura

dwie łazienki

doppi servizi

metry kwadratowe

metri quadrati

bez windy

senza ascensore

parter

piano terra

mały taras

terazzino

szóste piętro

sesta piano

poddasze

mansarda

poddasze

attico

oświetlony, jasny

luminoso

przestrzeń na zewnątrz

uno spazio all’aperto

rozmiar nie jest problemem

le dimensioni non sono un problema

umeblowane ze stylem

arredato con stile

Studio, kawalerka

monolocale

wynająć studentowi

affitarsi a studente

trzy pokojowe

trilocale

kontaktować

contattare

doskonała inwestycja

ottimo investimento

wszystko do remontu

tutto a ristruttuare

miejsce parkingowe

parcheggio, posto auto

40 euro miesięcznie

40 euro al mese

apartament na ostatnim piętrze w centrum

attico in centro

z kuchnią otwarta

con cucina a vista

wspaniały widok panoramiczny

meraviglioza vista panoramica

idealne dla rodzin

ideale per famiglie

odnowiony

ristrutturato

brak agencji, bez pośredników

no agenzie

przez e-mail

via mail

przed końcem miesiąca

entro la fine del mese

2 pokojowe

bilocale

najnowsza konstrukcja

nuovissima construzione

kuchnia, w której można jeść (oddzielna i duża)

cucina abitabile

najdroższy do wynajęcia

il piu caro in affitto

najdroższy w sprzedaży

il piu caro in vendita

bez mebli

senza mobili

z prywatnym parkingiem

con parcheggio privato

składający się z: salonu, sypialni i małyc pokoi

composto da: soggiorno, camera e camerette

Sprzedam piękne, nieumeblowane mieszkanie trzypokojowe o powierzchni 80 metrów kwadratowych.

vendo bel trilocale non arredato di 80 metri quadrati

sprzedawać

vendere

rozmawianie przez telefon podczas jazdy samochodem

parlare al telefono mentre guidi

nie poddawaj recyklingowi odpadów

non fare la raccolta differenziata

zadymić samolot sprayem, nożyczkami,

fumare l’aereo con spray, forbici,

lusterko, małe lusterko

specchio, specchietto

pralka

la lavatrice

zmywarka

la lavadtoviglie

telewizor

il televisore

wyjątkowe pomieszczenie, środowisko

un unico ambiente

dywan

la moquette

okiennice

le imposte alle finestre

odkurzacz

l’aspirapolvere

toster

il tostapane

kuchenka mikrofalowa/mikrofalówka

il forno a microonde/ il microonde

bidet

il bidet

godziny posiłków, zarówno na lunch, jak i na kolację

ore pasti, o a pranzo, o a cena

do 25 stycznia, przed 25 stycznia lub w dniu 25 stycznia

entro il 25 gennaio, prima del 25 gennaio, o il 25 gennaio

Potrzebuję przestrzeni, potrzebuję przestrzeni

mi serve spazio, ho bisogno di spazio

kilka lat temu

di alcuni anni fa, di un po’ di anni fa

Już tego nie potrzebuję, nie jest mi to już potrzebne

non ne ho piu bisogno, non è piu necessaro per me

dziękuję bardzo

grazie tante, grazie mille, mille grazie, grazie

Dziękuję Ci z całego serca

grazie di cuore

nie ma za co

di niente

prestiżowa nagroda

il prestigioso premio

wysokiej jakości kawa

un caffè di qualità

lampa

la lampada

mebel

un mobile

zbierać w sposób uporządkowany

raccogliere in modo ordinato

róg

un angolo

pudełko

una scatola

w jaki kosz należy wyrzucić te odpady?

in quale casonetto bisogna butyare questi rifiuti

plastik i metale

plastica e metalli

puszki

lattine

czyste plastikowe butelki i talerze

bottiglie e piatti di plastica pulliti

klucze

chiavi

szkło: szklanki, butelki

vetro: bicchieri, bottigliette

torba, worek

il sacco

odpady mokre tutaj możesz wyrzucić: jedzenie, resztki jedzenia, ugotowane jedzenie, rośliny, kwiaty

umido qui puoi buttare: alimenti, resti di cibo, cucinato, piante, fiori

brudny tetrapak

tetrapak sporco

czysty tetrapak

tetrapak pulito

strajki kolejowe

scioperi dei treni

strajk transportowy

sciopero dei trasporti

pociągi odwołane z powodu strajku

treni cancellati per sciopero

zawieszenie ruchu kolejowego

sospensione del servizio ferroviario

Czy trzeba go płukać?

bisogna sciacquarlo?

Tetrapak wkłada się do papieru tylko wtedy, gdy jest czysty

il tetrapak va nella carta solo se è pulito

do kosza na śmieci zmieszane

nel casonetto dell’indifferenziato

zawsze źle

sempre male

od teraz nie będziesz sie już mylić

ma adesso in poi non sbalierà piu

tym razem jestem pewien

stavolta sono sicuro

opróżnij pudełko

svuotare lo scatolone

karteczka samoprzylepna

post-it

PARAGONY

GLI SCONTRINI

niemożliwe / możliwe do recyklingu.

impossibile / possibile da riciclare.

TOREBKA HERBATY

BUSTINA DI TÈ

kwadratowy

quadrato

prostokątny

rettangolare

okrągły

rotondo

trójkątny

triangolare

materiał metalowy

meteriale di metallo

z tworzywa sztucznego

meteriale di plastica

materiał skórzany

materiale di pelle

materiał drewniany

materiale di legno

materiał szklany

materiale di vetro

materiał papierowy

materiale di carta

siedząc lub leżąc

seduto o sdraiato

tajemniczy obiekt

l’ogetto misterioso

klawisz

il tasto

to przedmiot, którym się myję

è un oggetto con cui mi lavo

to przedmiot, którego używam do pisania na komputerze

è un oggetto con cui scrivo al computer

To przedmiot, na którym kładę głowę, kiedy śpię

è un ogetto su cui metto la testa quando domro

to przedmiot, na którym piszę długopisem

è un ogetto su cui scrivo con la penna

to przedmiot, do którego wkładam śmieci

è un oggetto in cui metyo la spazzatura

to przedmiot, do którego wkładam makaron po ugotowaniu

è un oggetto in cui metto la pasta quand è cotta

szybko zgadniesz największą liczbę obiektów w dostępnym czasie

darete indovinare rapidamente il numero piu alto di oggetti nel tempo al disposizione

Jestem najmniej obeznaną osobą na świecie z gotowaniem

sono la persona meno esperta di cucina al mondo

wanna jest jedną z najważniejszych rzeczy

la vasca è una delle cose piu importanti

W Bolonii znajduje się najstarszy uniwersytet na świecie

bologna ha l’università piu antica del mondo

Włochy mają najmniejsze państwo na świecie

in italia c’è il stato piu piccolo del mondo

10 000 dziesięć tysięcy

diecimila

sto tysięcy

centomilla

dwieście tysięcy

duecentomilla

dwieście tysięcy pięćdziesiąt

duecentomilacinquanta

1 000 000 milion

un milione

milion trzysta tysięcy

un milione e trecentomila

dwa miliony

due millioni

miliard

un miliardo

designerski wazon

vaso di design

jednostka miary

unita di misura

jeden centymetr

un centimetro

jeden metr

un metro

metr kwadratowy

un metro quadrato

wszystko idzie źle

va tutto male

czajniczek

una teiera

durszlak

scolaparsta

ekspres do kawy

caffetiera

miękki jak poduszka

morbido come un cuscino

pachnący jak kostka mydła

profumato come una saponetta

szorstki jak gąbka

ruvido come una spugna

śmierdzący jak śmietnik

puzzolente come un secchio della spazzatura

gładki jak kartka papieru

lisco come un foglio di carta

twardy jak wazon

duro come un vaso

miękki, twardy

morbido, duro

pachnący, śmierdzący

profumato, puzzolente

szorstki, gładki

ruvido, lisco

ekspres do kawy służy do parzenia kawy

caffettiera serve a fare il caffè

klawiatura służy do pisania

tastiera serve a scrivere

soczewki kontaktowe służą do dobrego widzenia

lenti a contatto servono a vedere bene

wanna służy do mycia

vasca da bagno serve a lavarsi

durszlak służy do przygotowywania makaronu

scolapasta serve a preparare la pasta

Włosi podróżują więcej pociągami niż autobusami

gli italiani viaggiano piu in treno che in autobus