5. Osoby prawne

normatywna metoda regulacji osób prawnych

system nie określa cech jakie musi spełnić jednostka by być osobą prawną, ale wskazuje z nazwy typy lub organizacje posiadające osobowość prawną

definicja osoby prawnej

brak w polskim Kodeksie Cywilnym z uwagi na metodę normatywną regulacji

funkcje osoby prawnej

1 dogodna forma koncentracji kapitału 2 prowadzi do ograniczenia odpowiedzialności uczestników osoby prawnej w zasadzie do wniesionego wkładu

ogólna regulacja osób prawnych - art 35 KC

Powstanie, ustrój i ustanie osób prawnych określają właściwe przepisy - w wypadkach i w zakresie z tych przepisów organizację i działanie reguluje STATUT

uzyskanie osobowości prawnej - art. 37 par. 1

jednostka organizacyjna uzyskuje osobowość prawną dopiero Z CHWILĄ JEJ WPISU do właściwego rejestru

rejestry osób prawnych

nie ma generalnego zakazu ich prowadzenia dla wszystkich osób prawnych - W PRAKTYCE tylko w nielicznych wypadkach nie został ustanowiony

nazwa osoby prawnej

1 indywidualizuje ją w obrocie 2 ustalana przez akt erekcyjny

siedziba osoby prawnej

1 ustalana w akcie erekcyjnym DOWOLNIE 2 nie musi być związana z działalnością tej osoby 3 chodzi o MIEJSCOWOŚĆ

teoria organu osoby prawnej

1 organ stanowi integralny składnik osoby prawnej wyznaczony jej strukturą 2 gdy działa organ - uważa się że działa podmiot

człowiek w roli organu - 3 przypadki

1 struktura org. osoby przewiduje istnienie organu i jego kompetencje 2 powołany na stanowisko zgodnie ze strukturą osoby 3 działa rzeczywiście w charakterze organu osoby prawnej

skutek braku umocowania - art 39

taka osoba jest związana do zwrotu tego co otrzymała od drugiej strony i naprawy szkody TYLKO GDY umowa przez nią zawarta nie zostanie potwierdzona przez osobę prawną

na czym polega bezpodstawne występowanie w roli organu - art. 39

1 przypisywanie sobie stanowiska przez osobę niepowołaną 2 przekroczenie zakresu kompetencji przyznanych organowi 3 działanie w imieniu osoby prawnej, która nie istnieje

kurator osoby prawnej

ustanawiany przez sąd jeżeli osoba nie może prowadzić spraw z powodu braku organów lub braku w skłądzie organu reprezentującego

kurator osoby prawnej - zadania

1 staranie o pow/uzup. skłądu organu osoby 2 w razie potrzeby likwidacja osoby prawnej 3 zbycie, nabycie przedsiębiorstwa lub nieruchomości za zgodą sądu

kurator osoby prawnej - uregulowania

1 ustanowiony na max rok - można przedłużyć 2 jeżeli jego działania nie doprowadziły do powołania/uzupełnienia organów - NIEZWŁOCZNIE występuje do sądu o rozwiązanie osoby

dobra osobiste osoby prawnej - art 43 KC

przepisy o ochronie dóbr osobistych osób fizycznych stosuje się odpowiednio do osób prawnych

dobra osobiste osoby prawnej - cechy

1 niezbywalne 2 niemajątkowe 3 nie są immanentnie związane z człowiekiem

dobra sława

naruszenie polega na rozgłaszaniu nieprawdizwych informacji lub stosowaniu ocen spoza rzeczowej i konstruktywnej krytyki

nazwa osoby prawnej

1 odpowiednik imienia, nazwiska, pseudonimu o. fizy. 2 kolizja rozstrzygana przez zasadę pierwszeństwa

nietykalność pomieszczeń i tajemnica korespondencji

1 dot. pomieszczńe w których znajdują się biura osoby prawnej

sfera prywatności osób prawnych

możliwość przeciwstawienia się bezprawnym działaniom w celu uzyskania tajemnic przedsiębiorstwa

uprawnienia ochronna osób prawnych

1 żadanie ustalenia prawa osobistego 2 roszczenie o zaniechanie 3 roszczenie o usunięcie skutków naruszeń

państwowe osoby prawne - wymień

1 Skarb Państwa 2 inne państwowe osoby prawne

Skarb Państwa - krótka definicja + cechy

państwo występujące jako podmiot cywilnoprawny 2 pełni zadania związane z udziałem mienia 3 jest tylko jeden SP 4 nie ma siedziby

Skarb Państwa - odpowiedzialność

1 sam odpowiada za swoje zobowiązania 2 nie odpowiada za zobowiązania innych państwowych osób prawnych, chyba że tak stanowią przepisy

inne państwowe osoby prawne - cel powstawania

przesunięcie kompetencji w zakresie stosunków gospodarczych z urzędników na specjalistów działających w organach tych osób

inne państwowe osoby prawne - przykłądy

przedsiębiorstwa państwowe, agencje wykonawcze

Prokuratoria Generalna - funkcja

zastępstwo SP i państwowych jednostek organizacyjnych przed sądami

JST - art. 65 ust 1 Konstytucji

JST mają osobowość prawną. Przysługuje im prawo właności i inne prawa majątkowe

gminy

1 podstawowa JST z osobowością prawną 2 własny majątek, którym odpowiada tylko za zobowiązania gminy 3 reprezentuje burmistrz, który składa w jej imieniu oświadczenia woli 4 może tworzyć spółki z odrębną osobowością prawną

związki międzygminne

1 tworzone w celu wspólnego wykonywania zadań przez gminy 2 nabywają osobowość po zarejestrowaniu w spec. rejestrze 3 osobowość prawna 4 organem wykonawczym zarząd

powiat

lokalna wspólnota samorzadowa 1 zadania publiczne we własnym imieniu i odpowiedzialność 2 osobowość prawna 3 oświadczenia woli składają 2 członkowie zarządu albo 1 członek + osoba upoważ. przez zarząd 4 może tworzyć powiatowe osoby prawne

województwo

1 regionalna wspólnota samorządowa 2 celem wykonywanie administracji publicznej 3 osobowość prawna i mienie 4 oświadczenia woli składa marszałek z członkiem zarządu 4 może tworzyć wojewódzkie OP

osoby prawne typu korporacyjnego

mają członków, którzy poprzez wniesione udziały lub składki tworza majątek osoby prawnej i decydują o jej działalności

osoby prawne typu fundacyjnego

1 brak instytucji członków 2 założyciel - wyposaża OP w majątek, określa strukture i cele działania

przykład tzw. osób ustawowych

spółka jawna, spółka partnerska, spółki handlowe

"osoby ustawowe" - art 33 znacznik 1

do jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, stosuje się ODPOWIEDNIO przepisy o osobach prawnych

odpowiedzialność osób ustawowych za zobowiązania

odpowiedzialność subsydiarna

odpowiedzialność subsydiarna

w przypadku gdy dłużnikiem jest osoba ustawowa - najpierw ona odpowiada za swoje zobowiązania, a następnie jej członkowie SWOIMI MAJĄTKAMI